بمب انرژی به نام «برساق»

وقتی به زمان های خیلی دور نگاه می کنیم، علاوه سادگی و صمیمت و نگاه صاف و صادق مردم آن روز گاران به زندگی، مراسمات و آداب و رسوم های مختلفی در میانشان وجود داشته که اکنون با اندکی تغیرات در جریان زندگی امروز جاری هستند.

مردمان آن زمان یا بهتر بگویم، پدربزرگ ها و مادر بزرگ های ما در غذا پختن هم روش های خاص خود را داشتند، در عروسیها طبخ غذای خاصی مرسوم بوده و نیز در مراسم عزا روش دیگری برای  پختن غذا وجود داشت، در زمانی که مردم به آغاز زمستان و فصل سرما نزدیک تر می شدند، در گویش ایلامی اولین ماه زمستان به  (ماه پپگه)، (آبان ماه)  که همون نان معروف بوده، لذا به همین مناسبت مادر خانواده نان مخصوصی را آماده می کرده که مخلوطی از آرد و انواع سبزیهای معطر بود، در وسط این نان خوشمزه، مهره ای آبی رنگ قرار می داد و نان را بعد از پخت به  تعداد اعضا خانواده تقسیم کرده و از هر کدام می خواست سهم خود را بردارند، در این میان مهره آبی نصیب هر کسی که میشد تا آخر زمستان  آن سال،  شانس و باعث رزق و روزی خانواده همون شخص بود.

در آغاز تمامی فصول  و روز های خاص سال  غدای های خاصی پخت می شده، به طوری که ترخینه که نوعی سوپ بسیار خوشمزه است که از گندم و انواع سبزیجاتی که در برابر سرما از بدن مقاومت می کنند،  طی مراحلی و در تابستان تهیه می شود و در زمستان و در اوج سرما این سوپ خوشمزه بدن را گرم می کرد و از سرما خوردگی هم جلو گیری به عمل می آورد، نکته جلب نگهداری ترخینه در زمستان این بوده که نیاکان عزیزمان برای جلوگیری از فساد این خوراک ابتدا آن را در آفتاب و بر روی پونه و عطر دل انگیزش خشک می کردند تا بتوانند زمستان از آن استفاده کنند.

غذای های بینظیری که زمانهای خیلی دور و تا دو نسل قبل از ما از آنها بهره می بردند به قدری زیادند و البته هر کدام متضمن داستانی اساطیری هستند که در این مقال نمی گنجد.

علاوه بر غذاها شیرینیهای فراوان و مقوی هم پخت میشد که طرز پخت این شیرینجات هم با تغیراتی کم یا زیاد به ما رسیده، یکی از این شیرینهای خوشمزه برساق یا بژی است که در گویش ایلامی به برساق معروف است، برساق هم برای خود داستانهایی دارد که شنیدن آنها خالی از لطف نیست.

این شیرینی سنتی در آن دوران گل سر سبد هر محفلی بوده، شب های بلند زمستان همراه و همپای آجیل و تنقلات و البته هنگام روایت متل توسط مادر بزرگ ها بدون صرف برساق روایت داستان یا همون متل لطفی نداشت، برساق یار و یاور همیشگی مسافری بود که به سفری دور و دراز می رفت، همین الان هم مادران دلسوز این دیار آن را در کوله پسرشان که خدمت سربازی می رود، به عنوان شیرینی و عطر مادرانه قرار می دهند تا غم دوری و دلتنگی را اندکی بکاهد.

برساق به عنوان توشه ای گرانبها همراه عروس به خانه بخت می رفت تا عروس با خوردن این شیرینی دلپذیر دلتنگ خانه و خانواده اش نشود، برساق در آغاز بهار نیز مهمان سفرهای اجدادمان بود، از هر نوع قشری و از هر سنی چه کوچک و چه بزرگتر ها این شیرینی را دوست داشتند چون به غایت دلپذیر است و به آسانی تهیه می شود و مواد کمی که در تهیه آن به کار می رود آن را محبوب همگان ساخته است.
این شیرینی مقوی و خوشمزه ماندگاری بالایی هم دارد و به سادگی هم تهیه می شود، در واقع نسل قبل ما که رفاهیات امروز را نداشتند این شیرینی را برای دوران خاص خود ابداع کردند، اما نمی دانستند محبوب تمام روزگاران می شود.

این شیرینی که مخصوص مناطق غرب و کورد نشین است، مردمان هر شهر و دیار در زاگرس آن را به شیوه خاص خود پخت می کنند، هم اکنون هم شیوه های خاصی در پخت آن وجود دارد، در بعضی جاها تخم مرغ به مواد آن اضافه می شود و در نقاط دیگر بدون تخم مرغ درست می شود، ولی نقطه مشترک همه مناطق بکار بردن ادویه های معطر زیره و رازیانه است که آن را تبدیل به شیرینی جادویی می کند.

مادربزرگم همیشه ان را پر ادویه درست می کرد، اعتقادش این بود، بوی دل انگیز  رازیانه همه را به سوی این سوغاتی مقوی جذب می کند، آرد، شیر یا آب، روغن حیوانی، زیره و رازیانه، زرد چوبه، شکر و روغن دوباره برای سرخ کردن، از جمله موادی هستند که در تهیه این شیرینی تاریخی و  انرژی بخش بکار می روند.