حال مرا خوب کن * آزاده خرم

زن و شوهر اختلاف شدیدی داشتند، آنقدر مشاجره شان بالا گرفته بود که به برخوردهای فیزیکی هم کشیده شده بود، کم کم تصمیم به جدایی گرفته بودند تا اینکه با راهنمایی یکی از اطرافیانشان که در گذشته برای مشاوره به من مراجعه کرده بود راهی مرکز من شدند.

وقتی در نخستین جلسه آنها را ملاقات کردم و سبک زندگی، نوع نگرش و مشکلات آنها را بررسی کردم به این نتیجه رسیدم که تعداد جلسه های مشاوره شان باید زیاد باشد، ابتدا با تردید به من مراجعه می کردند و فاصله جلسه های مشاوره شان خیلی زیاد بود ولی کم کم وقتی روند مداخله برای رفع مشکلات آنها را آغاز کردم با استقبال آنها مواجه شدم بطوریکه خودشان مشتاقانه وقت می گرفتند و سر ساعت و زمانی که معین می کردم در مرکز حاضر می شدند.

در درمان زوج ها جلسه های مشاوره فردی و زوجی جداگانه برگزار می شود چون رفع مشکلات فردی بسیار مهم است تا این مشکلات به زندگی زناشویی مشترک وارد نشده و به سایر مشکلات دامن نزند، بخوبی بیاد دارم آن زوج تمام جلسه های فردی و زوجی را پیگیری می کردند.

به دلیل اینکه در ازدواج، فرد به طور طبیعی ارتباطش گسترش می باید، ویژگی های فردی اش اعم از مثبت و منفی آشکار شده و این مساله موجب می شود اگر فردی دچار ویژگی منفی در شخصیت باشد و رفع نشود، در زندگی زناشویی با همسرش نمود بیشتری یافته و دچار مشکل شود.

خوشبختانه با همکاری زوج ها و دریافت خدمات مشاوره زندگیشان سر و سامان گرفت و بعد از مدتی صاحب فرزند شدند.

مشاور کمی مکث می کند و دوباره می گوید: آن مراجعه کننده را هیچگاه از یاد نمی برم، مداخله ام برای فردی بود که اختلال شخصیت داشت و در ارتباط گیری با دیگران بشدت مشکل داشت، آنقدر خجالتی و کم رو بود که با وجود اینکه بالای ۲۰سال سن داشت ولی ویزیت را مادرش حساب می کرد و خودش نمیتوانست با منشی صحبت و این کار را انجام دهد.

یا نمونه دیگرش این بود که برای خرید وسیله و رفتن به مغازه مشکل داشت، یکبار برایم تعریف کرد اینقدر خجالتی بوده که برای خرید یک وسیله ضروری که نیاز داشته نتوانسته به مغازه مراجعه و چقدر این مساله او را آزار داده است ، من به عنوان یک مشاور باید سعی میکردم تا حال او را خوب کنم.

او دوباره کمی فکر می کند و اینبار از مداخله اش برای بهبود حال کودکی صحبت می کند که دچار سوگ بوده است، کودکی ۶ساله که پدرش را از دست داده ولی خانواده اش از ترس وحشت کردن و آسیب روحی کودک آنرا مخفی کرده بودند.

مداخله ام را به شیوه کودکانه و استفاده از ابزار داستان و بازی با او انجام دادم، ابتدا سعی کردم تصویر آرامستان را برایش مجسم کنم، بعد از او درباره احساسش به مراسم عزاداری سوال می پرسیدم و… شاید سخت ترین مشاوره ای که داشتم همان کودک بود که خانواده اش با اضطراب او را به من سپرده بودند تا حال او را خوب کنم.

“مریم کریمی” که تحصیلکرده روانشناسی بالینی با بیش از ۲۰ سال سابقه کار در بهزیستی است، ادامه می دهد: علی رغم اینکه عاشق و شیفته شغلم هستم ولی سخت ترین بخش کارم وقتی است می خواهم با فردی که دچار سوگ شده مشاوره دهم، بیاد دارم کودکی ۱۰ساله را برای مشاوره پیش من آورده بودند، پدرش بیماری داشت و او جلوی چشمان دخترش در خانه جان داده بود.

هیچوقت آن جلسه تلخ مشاوره را فراموش نمی کنم، کودک برایم تعریف میکرد و آن لحظه وداع از پدر آنقدر برایش دردناک بود که وقتی حرف میزد آنچنان به روی احساسات من تاثیر گذاشته بود که برای اولین بار در حین مشاوره احساس میکردم نیاز به گریه دارم ولی مجبور بودم خودم را جلوی کودک حفظ کنم.

با اینکه چند سال از آن ماجرا گذشته ولی هیچگاه خویشتن داری آن روز خودم را فراموش نمیکنم که بخاطر آن دختر بچه چقدر سعی کردم محکم بایستم و به عنوان یک مشاور فشار روحی زیادی را بخاطر او باید تحمل می کردم، وقتی دوباره به آن روز برمیگردم فکر میکنم چقدر روز سختی برایم بود، انگار که آن روز خودم به مشاور نیاز داشتم!

کریمی در پاسخ به پرسشم از اینکه سختی کار روانشناسان کجاست پاسخ می دهد: اگرچه باید خودت را جای طرف مقابل بگذاری ولی این ذات حرفه روانشناسی است و کسی که این حرفه را انتخاب می کند باید خود را برای مواجهه با این موقعیت ها آماده کند.

او می گوید: اگرچه من شغلم را انتخاب و به آن علاقه وافری دارم ولی این حرفه در کنار سختی هایی که دارد به تو یاد می دهد که دیگران را قضاوت نکنی، چون انسانها متفاوت از هم بوده و در این حرفه وقتی خود را جای افراد می گذاری دیگر آنها را سطحی نمیبینی و به این مساله پی میبری که رفتار هر فرد علل مختلفی دارد و شاید اگر تو هم جای او بودی شاید همین رفتار را داشتی.

کریمی می گوید: مشاوران و روانشناسان با افراد زیادی مواجه هستند، در برخی موارد ممکن است برای بهبود حال روحی فردی او را به مشاوره دیگری ارجاع و خود مشاوران نیاز به مشاوره پیدا کنند.

وی یکی از مشکلات این حوزه را عدم پوشش بیمه ای خدمات مشاوره و روانشناسی عنوان کرد و گفت: تاکنون این حوزه زیر پوشش بیمه قرار نگرفته و شاید یکی از مسائلی که مردم رغبت بالایی به مراجعه به مراکز مشاوره ندارند این مساله باشد.

وی از رسانه های مختلف گروهی خواست برای احیا فرهنگ مشاوره در جهت ارتقا سطح سلامت روان مردم و همچنین تشویق مردم به امر مشاوره مشارکت و حمایت کرده و در این زمینه یاریگر باشند.

به عنوان یک خبرنگار با خودم فکر می کنم چقدر سخت است بخواهی مشکل کسی را رفع کنی و خودت به نوعی باید با او زندگی کنی، خودت را جای هر کدام از مراجعان بگذاری و حرفهایشان را کامل بشنوی، جای آن زوجی که کارشان به جدایی رسیده و هرکدام دلیلی برای خودشان دارند، یا جای آن پسری بگذاری که در ارتباط گیری و رفتار عادی اجتماعی مشکل دارد، یا آن کودکی که دچار سوگ شده و تو با تمام وجود بخواهی به آنها کمک کنی و در کنار همه اینها باید هدفت این باشد حال آنها را خوب کنی!

مدیر کل بهزیستی ایلام با اشاره به فعالیت ۳۴ مرکز مشاوره در استان گفت: این مراکز مشاوره این اداره در طول سال گذشته در مجموع به ۱۸ هزار و ۴۱۵ نفر از مردم استان خدمات مشاوره ای ارایه داده اند.

به گفته “حسین نورعلیوند”، این افراد با مراجعه به مراکز مشاوره حضوری و مرکز صدای مشاور ۱۴۸۰ بهزیستی خدمات مورد نیاز را دریافت کرده اند.

وی با ذکر اینکه عمده این افراد به مراکز مشاوره حضوری اعم از دولتی و غیر دولتی به تعداد ۱۰هزار و ۷۴۸ نفر مراجعه داشته اند، ادامه داد: مابقی مراجعان به تعداد هفت هزار ۶۶۷ نفر با تماس از طریق خط ۱۴۸۰مشاوره تلفنی دریافت کرده اند.

وی عمده ترین و بیشترین علت مراجعه و تماس با این مراکز را از نظر اختلال را به ترتیب اختلال شخصیت، اختلال اضطرابی و اختلال کودکان و نوجوانان و از نظر مشکل را به ترتیب زناشویی، بین فردی، خانوادگی، تربیتی و تحصیلی عنوان کرد.

مدیر کل بهزیستی ایلام عمده ترین گروه سنی تماس گیرندگان را ۲۰تا ۴۰سال عنوان کرد و گفت: مجتمع خدمات مشاوره این اداره کل در راستای کاهش آسیب های اجتماعی، افزایش سطح رضایتمندی از زندگی و گسترش فرهنگ مشاوره در زمینه های مختلف مشاوره خانواده، کودک، پیش از ازدواج، زوج درمانی، فردی و روان درمانی، شغلی و تحصیلی و غیره به عموم مردم ارائه خدمت می کند.

به گفته وی، علاوه بر اینکه ۳۴ مرکز مشاوره حضوری دولتی و غیردولتی در استان فعال است، صدای مشاور به شماره ۱۴۸۰نیز همه روزه از ساعت هشت الی ۲۴آماده پاسخگویی و ارایه مشاوره رایگان به تماس گیرندگان است.

به گفته وی، در جهت حمایت از مردم برای انجام مشاوره، این اداره کل از طریق پرداخت یاری برگ از مراجعانی که مشکل مالی دارند حمایت کرده و در این زمینه پارسال ۶۳۲ مورد یاری برگ به میزان یک میلیارد و ۶۴۰ میلیون ریال پرداخت شده است.