مطبوعات،طلایه دار اخلاق در هیاهوی فضای مجازی هستند *کورش سهرابی

یکی از مهم ترین و شاخص ترین ویژگی های نشریات مکتوب از هر طیفی،ماندگاری و قابل استناد بودن و تکیه بر آن ها به عنوان سند تاریخی است.به گونه ای که در بسیاری از برنامه های مستند و تاریخی،شاهد هستیم که از بریده های جراید از دهه های خیلی دور به عنوان حقیقت یک اتفاق تاریخی استناد می شود.اما از آن لحظه ای که دنیای اطلاعات و ارتباطات با همۀ دگرگونی هایی که به وجود آورده بود،به یک باره ساکنان کرۀ زمین را از دنیای واقعی و حقیقی با تمام ویژگی هایی که دارد وارد دنیای بی در و پیکری به نام دنیای مجازی کرد،بسیاری از ساختارها و چارچوب هایی که بر اساس قانون و عُرف و شرایط اجتماعی و محیطی،تنظیم و رعایت می شدند،به یک باره دچار تحولات ناگهانی شدند و هویت های پنهان و نامعلوم و مجهول و مجعول،جای شفافیت و صداقت و شهامت و….را گرفتند.شاید بتوان به درستی ادعا کرد که یکی از معیارهای قربانی و نادیده گرفته شده در این فضا که در بسیاری از مواقع به ناحق قربانی شد،اخلاق است.شمار زیادی از کاربران دنیای مجازی از این فرصت سوء استفاده و بدون در نظر گرفتن معیارهای اخلاقی و انسانی و دینی،دانسته یا نادانسته بر افراد ونهادهای دیگرتاختند و شاهد آن هم اخبار مشکلات و مصایبی است که هر روزه در رسانه های دیداری و چاپی انتشار می یابد و آبروهایی که ریخته می شود.اما رسانه هایی که در فضای حقیقی و با رعایت اصول حرفه ای اخلاق روزنامه نگاری،بیش از یک قرن است که در حال فعالیت در ادوار مختلف تاریخی این کشور هستند به راستی آبروداری کرده اند و تا حالا نه دیده و نه شنیده ایم که این همه دچار ناهنجاری و یا شکستن حریم ها شده باشند.در این فضای مجازی با این عمر کمی که دارد و با توجه به جنبه های مفید و کارآمدی که با خودش آورده به حدی ناهنجاری و جرم اتفاق افتاده یا در حال وقوع است که در این میان مطبوعات بایستی سر خود را با غرور بالا نگه دارند.می توان یکی از خصوصیات مهم رسانه های مکتوب را انعکاس مستند و معتبر اخبار و حوادث دانست تا جایی که هیچ خبری بدون ذکر منبع در این رسانه ها منتشر نمی شود و بسیاری از مخاطبان هم به اخبار و گزارشات آن ها هم اعتماد دارند و تمامی مجموعه در حال فعالیت در این رسانه ها دارای هویت معلوم و شناخته شده اند به نحوی که در هر ساعت از شبانه روز قابل دسترسی هستند.نکته ی مهم دیگر این است که بر خلاف تمام پیش بینی ها مبنی بر افول روزنامه ها و مطبوعات به دلیل عدم توان رقابت با فضای مجازی،تاکنون هیچ نشریه ای از گردونۀ اطلاع رسانی خارج نشده است.عدالت ورزی در رسانه های مکتوب و مراعات اخلاق موجب شده تا اثرات مفید آن هم در جامعه منتشر شده و جامعه هم از جهت رفتاری و اخلاقی سالم تر شود.فضای مجازی روز به روز در حال گسترش است و روزی هم فرا خواهد رسید که یک فناوری جدیدتر جای آن را خواهد گرفت اما بهتر آن است که روش رفتار در این نوع فضاها را به خوبی یاد بگیریم و به جای آن که خودمان را در امواج متلاطم آن رها کنیم،بر قایق عقلانیت و اخلاق سوار شویم تا به سرمنزل مقصود برسیم.