رئیس کل بانک مرکزی: نرخ رشد نقدینگی در آبان ۲۶.۲ و نرخ رشد پایه پولی ۳۸.۵ درصد شد

محمدرضا فرزین در همایش اقتصاد ایران اظهار داشت: منظور از ناترازی در نظام بانکی دو نوع است ناترازی جریان نقدی و ناترازی ترازنامه‌ای.‌

وی افزود: ناترازی جریان نقدی منبعث از انجامد دارایی و ناترازی ترازنامه ای متاثر از ناترازی دارایی و بدهی است و در اقتصاد ما بیشتر با ناترازی ناشی از نقدینگی مواجه هستیم و اگر علاج نشود موجب ورشکستگی می شود و به سمت ناترازی ناشی از ترازنامه می رسیم.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: دلایل ناترازی شبکه بانکی، تکالیف دولت‌ها و مجلس شورای اسلامی و ضعف‌های نظارتی است.

فرزین اظهار داشت: منظور از ناترازی در نظام بانکی دو نوع است: ناترازی جریان نقدی و ناترازی ترازنامه‌ای.‌

وی افزود: ناترازی جریان نقدی منبعث از انجامد دارایی و ناترازی ترازنامه‌ای متاثر از ناترازی دارایی و بدهی است. ما اکنون بیشتر با ناترازی ناشی از نقدینگی مواجه هستیم و اگر علاج نشود، موجب ورشکستگی می‌شود و به سمت ناترازی ناشی از ترازنامه می‌رسیم.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: دلایل ناترازی شبکه بانکی، تکالیف دولت‌ها و مجلس شورای اسلامی و ضعف‌های نظارتی است.

رییس کل بانک مرکزی گفت: سال گذشته با یک جهش بیش از حد در نرخ ارز مواجه بودیم و بانک مرکزی اگرچه سیاست کاهش رشد نقدینگی را داشت، تلاش کرد نرخ تورم را از ۴۰ به ۳۰ درصد برساند. اما چون نرخ ارز افزایش بیش از اندازه داشت، همین مسئله می‌توانست منجر به رشد نقدینگی شود. از سوی دیگر اقتصاد جهانی رکود داشت و پیش بینی می‌کردیم در شرایط رکود، قیمت حامل‌های انرژی کاهش یابد و در این شرایط جهانی، سیاست پولی و بانکی را تنظیم کردیم.

وی بیان کرد: در فروردین ماه نرخ پایه پولی به ۴۵.۲ درصد و نقدینگی به ۳۳.۱ درصد رسید. بانک مرکزی معمولا برای کنترل رشد نقدینگی، ابزار کنترل ترازنامه بانک‌ها، عملیات بازار باز و نظارت بر بانک‌ها را در اختیار دارد.

فرزین گفت: در ابتدای سال بانک‌های مرکزی اهداف نقدینگی و تورم را اعلام می‌کنند و ما نیز نرخ رشد نقدینگی ۲۵ درصد را اعلام کردیم و سیاست را به گونه‌ای برنامه ریزی کردیم به این رشد برسیم.

وی بیان کرد: در شهریورماه نرخ رشد نقدینگی به ۲۶.۹ درصد. و در مهرماه به ۲۶.۴ درصد و در آبان ماه به ۲۶.۲ درصد کاهش یافت و در ماه های آخر سال تلاش می‌کنیم نرخ رشد آرام تر باشد تا به تولید آسیب نرسد و تا پایان سال نرخ ۲۵ درصد را دنبال می کنیم.

رئیس کل بانک مرکزی درباره نرخ رشد پایه پولی هم گفت: نرخ رشد پایه پولی که در مطبوعات مورد توجه است، نرخی است که در فروردین ماه ۴۵ درصد بود. نرخ رشد پایه پولی در ماه گذشته ۳۹.۶ درصد و در آبان ماه ۳۸.۵ درصد شد و اطمینان داشته باشید تا پایان سال نرخ رشد پایه پولی به حدود ۳۰ درصد و به نرخ رشد نقدینگی نزدیک می‌کنیم.

فرزین توضیح داد: در دهه ۶۰ دلیل اصلی رشد پایه پولی افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی بود؛ چرا که دولت به راحتی می‌توانست از بانک مرکزی استقراض کند. این روند در دهه ۷۰ نیز ادامه داشت. اما در دهه ۸۰ مجلس مصوب کرد دولت نمی‌تواند به طور مستقیم از بانک مرکزی استقراض کند و در مقابل اجازه دادند که موسسات غیرمجاز که تحت نظارت بانک مرکزی نبود شکل بگیرد.

وی بیان کرد: در آن دوران به دلیل اتکای دولت به درآمد نفت نیازی نبود که دولت دست در جیب بانک‌ها بکند. اما در دهه ۹۰ زمانی که تحریم‌ها افزایش پیدا کرد دولت به سمت بانک‌ها رفته بود که بخشی از ناترازی بانک‌ها ناشی از تحمیل دولت است و بانک مرکزی هم نتوانست نظارت کند.

رییس کل بانک مرکزی گفت: در بانک مرکزی دو راهکار احیا و ساماندهی بانک‌ها یا انحلال آنها را در دستور کار داریم. در حال حاضر به ۸ بانک برنامه اصلاح داده‌ایم. محدودیت‌هایی شامل پرداخت به ذینفع یا محدودیت توزیع سود سهام اعمال کردیم و به دنبال این هستیم تا ناترازی نقدینگی کاهش پیدا کند.

وی افزود: اگر بانک‌ها نتوانند اصلاحات لازم را انجام دهند، باید به سراغ ماده ۳۹ یا انحلال بانک‌ها برویم و اینطور نمی‌توان باشد که یک بانک ۵ تا ۶ سال ناتراز باشد.

فرزین اعلام کرد: انحلال موسسه نور و توسعه انجام شد که یک موسسه دیگر هم به زودی انحلال آن انجام می‌شود نور یک موسسه کوچک نبود ۲۵۰ شعبه داشت و دو سه برابر خیلی از بانک‌های ما است و با ۵۰ هزار میلیارد تومان فساد در سال‌های گذشته مواجه شد.

وی بیان کرد: بایستی افزایش سرمایه در بانک ها رخ دهد. در قانون برنامه، موضوع اول افزایش سرمایه است. الان ۲۱۰ همت برای اینکه بانک‌ها به کفایت سرمایه ۸ درصد برسند، کمبود سرمایه داریم و در مجموع (بانک‌های خصوصی و دولتی) ۵۷۰ همت کمبود سرمایه در بانک‌ها داریم تا به کفایت سرمایه ۸ درصدی برسند.

فرزین درباره تراز تجاری منفی اعلام شده توسط گمرک گفت: آنچه در تراز گمرکی اعلام می‌شود، خدمات و نفت وجود ندارد. آمار منتشر شده تراز گمرکی ۱۰ میلیارد دلار منفی اعلام شده است و این درست نیست./ایرنا