جنوبی سرزمین قنات‌ها و بهره‌برداری از طرح‌های راهگشا در مناطق کم‌برخوردار

دور دوم سفرهای استانی آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» و هیأت وزیران، روز پنجشنبه (۲۴ آذر) با سفر به خراسان جنوبی آغاز می‌شود که هدف اصلی دور دوم سفرها، نظارت میدانی و رصد اجرای مصوبات دور اول سفرهاست.

در این دور از سفرها قرار است طرح‌های نیمه‌تمام با قدمت بالا که تکمیل شده است، گشایش یابد و به گفته رئیس‌جمهور مهم نیست اتمام طرح‌ها به نام چه کسی خواهد بود؛ فقط باید رنج مردم تمام شود.

با این نگاه دولت سیزدهم در نخستین سال فعالیت، در کمتر از یکسال به تمام استان‌ها سرکشی کرد و بدون واسطه با همکارانش در بین مردم از هر کوی و برزنی حاضر شد که به گفته حجت‌الاسلام «احمد صالحی» رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست جمهوری، بیشترین مطالبات مردم از دولت سیزدهم در مناطق محروم که در جریان سفرهای استانی مطرح شده، اشتغال و تسهیلات بانکی بوده است.

در عین حال میزان پاسخ‌گویی دولت به درخواست‌های مردمی در سفرهای استانی هم با افزایش ۱۶ برابری نسبت به سایر دولت‌ها همراه بوده و این به دلیل امیدی‌ست که مردم به حل مشکلات و پاسخ‌گویی به آن از سوی دولت دارند و بهترین چیزی که می‌تواند امید مردم را بیمه کند، همین تعامل با مردم و پاسخ‌گویی به مطالبات آنهاست.

رهبر معظم انقلاب هم در هفتم شهریور ماه امسال در دیدار اعضای هیأت دولت گفتند «توفیق دیگری که شما پیدا کردید، این سفرهای استانی است؛ این خیلی حادثه‌ی درخشانی است، حادثه‌ی مهمّی است. اینکه ۳۱ سفر در ۱۱ ماه انجام بگیرد به سرتاسر کشور، نقاط محروم، دورافتاده، صحنه‌های کم‌نظیری اتّفاق بیفتد و دیده بشود از همدلی صادقانه‌ با مردم و نظارت میدانی به مسائل گوناگون مردم، خیلی چیز مهمّی است…».

امروز یکسال و سه ماه از نخستین سفر رئیس‌جمهور به استان خراسان جنوبی می‌گذرد و قرار است آیت‌الله رئیسی در دومین دور سفرش علاوه بر گشایش طرح‌های مهم، دستوراتی را هم در راستای تسریع طرح‌های نیمه‌تمام صادر و تمام‌ ظرفیت‌های ملی و استانی را به خط کند و تأکید کرد که از تخصیص اعتبار برای مصوبات و اقدام برای اجرایی کردن آن نگرانی ندارد و خود او شخصاً و همچنین مسئولان دفترش پیگیر مصوبات هستند که با تأخیر و عقب‌ماندگی مواجه نشود.

تأمین آب، اقتصاد معدن و فعال‌سازی ظرفیت معدنی استان، بهره‌برداری حداکثری از معادن زغال سنگ با دو شرط تأمین زیرساخت‌ها و حقوق کارگران، توسعه راه‌های استان و پرداخت مطالبات پیمانکاران، تسریع طرح ریلی و تأمین اعتبار، فعال‌شدن همه بازاچه‌های مرزی استان، اقتصاد گردشگری و استفاده از ظرفیت کویر، فعال‌سازی طرح‌های نیمه‌فعال و نیمه‌تمام، توسعه کشت گلخانه‌ای از جمله موضوعات مورد تأکید آیت‌الله رئیسی در سفر نخستش به خراسان جنوبی بود.

این سفر ۹۳ مصوبه به اضافه ۱۳ مصوبه جدید به‌عنوان متمم داشت که ماحصل توجه دولت این استان کویری بود که از مجموع مصوبات، تاکنون ۲۹ مصوبه به‌طور کامل اجرا شده و ۶۱ مصوبه نیز در دست اجراست؛ همچنین ۲۳ مصوبه با اعتبار ۹۳۵ میلیارد تومان از محل متمم سفر ابلاغ شد که از این تعداد ۱۳ مصوبه جدید است و قرار شده مجموع اعتبار مورد نیاز زیرساخت‌های عمرانی دستگاه‌های اجرایی استان که ۳۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده، در دور دوم سفر رئیس‌جمهور در اختیار دستگاه‌های ذی‌ربط قرار گیرد.

خراسان جنوبی در واقع جزو نخستین استان‌هایی بود که دولت برای آن اعتبار ویژه در نظر گرفت و تلاش دارد تا استان‌های کم‌برخوردار را به شاخص‌های مطلوب برساند.

رئیس‌جمهور که در طول سفرهای خود به اقصی نقاط کشور بارها هدف از سفرهای استانی را بررسی مشکلات و محرومیت‌های استان و تصمیم‌گیری برای رفع آن با مشارکت مردم و مدیران استان اعلام کرده است، در جریان سفر دور نخست به خراسان جنوبی، مسأله آب را مشکل بسیاری از استان‌های کشور عنوان و تأکید کرده بود دولت این موضوع را به‌صورت ویژه دنبال می‌کند که نمونه‌ای از پیگیری ویژه آیت‌الله رئیسی تأمین آب شرب مردم سنندج بود که پنج ماه پس از وعده، روز دهم آذر در جریان سفر پروژه‌محور او به کردستان محقق شد و به انتظار هشت ساله مردم این دیار پایان بخشید.

گشایش گره آبی در شرق ایران

مسأله آب و الفبای آبادانی که چندی پیش هم رئیس‌جمهور با ابلاغ «بخشنامه خط مشی‌ها و چارچوب کلان برنامه هفتم توسعه» بر آن تأکید کرد و حکمرانی یکپارچه منابع و مصارف آب یکی از محورهای اصلی تدوین آن است، از مسائل مهم در کشور است و اکنون قرار است در سفر استانی رئیس‌جمهور در مرکز خراسان جنوبی «مدول دوم تصیفه خانه فاضلاب بیرجند» گشایش یابد که از بزرگ‌ترین طرح‌های زیرساختی در حوزه تأمین آب به حساب می‌آید؛ طرحی که در این مرحله ۲۵۰ لیتر بر ثانیه آب فاضلاب را برای مصارف کشاورزی و صنعتی استان تصفیه می‌کند.

طرح مدول دوم تصفیه‌خانه فاضلاب شهر بیرجند از محدود طرح‌های عمرانی برخوردار از منابع مالی بانکی بین‌المللی در استان خراسان جنوبی است که دارای ظرفیت ۲۱ هزار و ۵۰۰ متر مکعب در شبانه‌روز یا ۲۵۰ لیتر بر ثانیه است و جمعیت ۱۴۰ هزار نفره این منطقه را تحت‌پوشش قرار می‌دهد.

این طرح از بهمن سال گذشته در مرحله بهره‌برداری آزمایشی قرار گرفته؛ به‌گونه‌ای که اکنون حدود ۸۰ درصد فاضلاب تولیدی توسط این مدول در حال تصفیه است و با استانداردهای زیست‌محیطی، پساب آن از تصفیه‌خانه خارج می‌شود. استفاده از آب تصفیه شده برای مصارف غیر شرب، امکان محافظت از مخازن آب‌های زیرزمینی، امکان استفاده از لجن تثبیت شده، امکان استفاده بهینه از پساب و ایجاد منبع آبی مطمئن، افزایش و بهبود استانداردهای سلامتی و بهداشت عمومی از جمله اهداف راه‌اندازی این تصفیه‌خانه است. برخورداری کل شهر بیرجند از شبکه فاضلاب، کاهش بوهای نامطبوع و افزایش ظرفیت با ارتقای مدول اول و استفاده از پساب در بخش‌های صنعت و معدن از برنامه‌های پیش‌ِ روست.

پیش از این «سید صولت مرتضوی» معاون اجرایی سابق رئیس‌جمهور در ۱۰ خرداد ماه امسال در سفرهای نظارتی خود به استان که از بخش مایع مدول طرح تصفیه‌خانه فاضلاب بیرجند بازدید کرده بود که برای اجرای آن بیش از ۲۳ میلیون یورو اعتبار در نظر گرفته شده است.

شمارش معکوس پایان یک انتظار

از دیگر طرح‌های کلان استان، گشایش مجتمع فولاد قائنات به‌عنوان یکی از ۸ طرح فولادی کشور است که هدف از اجرای طرح احداث کارخانه، احیای مستقیم به ظرفیت ۸۰۰ هزار تن در سال برای تولید آهن اسفنجی و ایجاد و تولید کارخانه ذوب و ریخته‌گری برای تولید شمش فولادی بود که از زمان احداث آن در سال ۸۹ تاکنون وعده‌هایی برای افتتاح این طرح داده شد.

اما این طرح پس از مدتی توقف و کُندی در روند اجرا، با پیگیری مسئولان استان و مشارکت دستگاه‌های ملی در دولت کنونی سرعت گرفت که با بهره‌برداری کارخانه فولاد قائنات و پایان انتظاری ۱۴ ساله، خراسان جنوبی به جمع استان‌های دارای صنعت فولاد بپیوندد؛ طرح‌هایی که تکمیل آن‌ها در دولت سیزدهم شتاب گرفت تا با گشایش صنایع تولیدی، اشتغال‌زایی هم ایجاد شود.

شرکت ملی فولاد ایران هم در راستای اصلاح و افزایش ظرفیت فولاد در قالب طرح‌های استانی با سرمایه‌گذاری سازمان توسعه نوسازی معادن، اقدام به احداث کارخانه احیای مستقیم فولاد قائنات کرده است.

بهره‌برداری و کلنگ‌زنی طرح تولیدی در دل کویر

طرح توسعه کارخانه کویر تایر بیرجند از دیگر طرح‌های قابل بهره‌برداری در سفر رئیس‌جمهور به این استان با افزایش ۵۰ درصدی تولید است و در کنار آن عملیات اجرایی خط تولید تایرهای سنگین با سرمایه‌گذاری ۱۱ هزار میلیارد تومان و استفاده از دانش بومی منطقه به‌صورت دانش‌بنیان و فناورانه آغاز می‌شود.

نهبدان و پیگیری مصوبات

از دیگر برنامه‌های رئیس‌جمهور و دولتِ در مَتن، حضور در شهرستان نهبندان است؛ شهرستانی که رهبر معظم انقلاب اسلامی ششم شهریور ۱۳۷۸ به جنوب خراسان بزرگ و شهرستان بیرجند سفر کرده بودند و با حضور در نهبندان با مردم خونگرم این شهرستان نیز دیدار کردند و در بخشی از سخنان خود در اجتماع باشکوه مردم گفتند: با سفرم به شهرستان محروم نهبندان می‌خواهم توجه مسئولان سطوح مختلف دولتی و استانی را به‌طور کامل به این منطقه و مناطقی از این قبیل جلب کنم و از آنها انتظار دارم که اهتمام خود را بر روی نقاط دورافتاده که غالباً محرومیت‌های زیادی را از دوران‌های قبل تحمل کردند، متمرکز کنند».

حال دور دوم سفر رئیس‌جمهور به استان‌ها نگاه ویژه‌تر به مناطق محروم و کم‌برخوردار و رفع غبار محرومیت از منطقه با نسخه تمرکز و اولویت‌بخشی بر طرح‌های اقتصادی و با تأکید بر پروژه‌های اشتغال‌آفرین است تا در کنار رصد مصوبات، مکملی برای مصوبات دور نخست در راستای توسعه استان تجویز کند.

بر اساس آنچه مطرح شده، در دور دوم سفرهای استانی رئیس‌جمهور، هدایت سرمایه‌گذاران ملی به سمت استان‌های محروم از جمله خراسان جنوبی در دستور کار قرار گرفته است./ایرنا