گام بلند دولت سیزدهم برای جلب مشارکت های مردمی در حفظ محیط زیست

در تقویم می تواند نقطه شروعی برای تحقق بیشتر اصل پنجاهم قانون اساسی و گامی بلند برای جلب مشارکت همگانی برای حفاظت از محیط زیست باشد.

به گزارش ایرنا، با توجه به تصریح اصل پنجاه قانون اساسی در حفاظت از محیط زیست به عنوان یک وظیفه عمومی که همگانی بودن آن را در ضمیر خود نهفته دارد و از آن مهم تر آموزه های دینی و اخلاقی مربوط به این حوزه باید آموزش به عنوان یکی از موثرترین مولفه های تاثیرگذار بر توسعه هر کشور به منظور ایجاد آگاهی های زیست محیطی در جامعه مورد اهتمام جدی قرار بگیرد.

از آنجا که بسیاری از تهدیدات زیست محیطی، تخریب منابع و آلوده سازی محیط نتیجه فعالیت های انسانی است تردیدی نیست که با آموزش های مستمر و هدف دار به مردم می توان گام های مناسب تری را برای حفظ محیط زیست برداشت.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان، ماهیت این سازمان ایجاب می کند که افراد حقیقی و حقوقی از سطوح خُرد تا کلان را از آگاهی و نگرشی مناسب برای حفظ محیط زیست برخوردار کند و در این راستا دولت و سازمان محیط زیست به پرداختن جدی به امر آموزش محیط زیست در همه واحدهای آموزشی مکلف شده است.

سیده «مریم محمدی» با تاکید بر اهمیت آموزش و آگاه سازی مردم نسبت به مسائل محیط زیستی اضافه کرد: ایجاد و تداوم یک نهضت آموزشی با هدف تغییر رفتار و اصلاح بینش عمومی نسبت به محیط زیست به عنوان مقدمه دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه است.

وی بیان کرد: قانون ساز و کار مناسبی برای توسعه منسجم و هدفمند برنامه های آموزش محیط زیست فراهم کرده تا با سوق دادن آموزش های زیست محیطی به سوی اندیشه های توسعه پایدار، زمینه های لازم برای تحقق این برنامه فراهم شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان ادامه داد: به طور حتم اجرای موفقیت آمیز این اهداف تنها از طریق مشارکت فرابخشی و با همراهی همه دستگاه ها اجرایی، سمن ها، نهادهای علمی و فرهنگی و مردم میسر می شود بنابراین با همت دولت سیزدهم ۱۵ اسفند به عنوان “روز آموزش همگانی محیط زیست” نام گذاری شد.

آموزش محیط زیست تنها در صلاحیت یک سازمان نیست

محمدی بیان کرد: همگانی کردن آموزش و آگاه سازی اجتماعی در رابطه با حفظ محیط زیست همواره مورد تاکید مقامات نطام به ویژه رهبری فرزانه انقلاب و از سیاست های راهبردی سازمان محیط زیست بوده است.

وی افزود: منظور از همگانی کردن آموزش توجه به ۲ اصل یادگیری و یاد دادن است و کمتر کسی را سراغ داریم که به یادگیری همگانی با هدف افزایش سطح دانش بخواهد خدشه ای وارد کند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان با بیان اینکه اما مساله یاد دهی همواره مناقشه برانگیز بوده، علت آن را تقسیم کار در زندگی اجتماعی عصر حاضر و ایجاد سازمان تخصصی دانست بنابراین انتطار این است هر سازمان مسئولیت حوزه مرتبط را عهده بگیرد.

وی گفت: آموزش همگانی محیط زیست دارای ۲ وجه است نخست همه گروه ها اقشار، طبقه ها و صنوف اجتماعی، مخاطب آموزش محیط زیست هستند همچنین آموزش محیط زیست تنها در حیطه صلاحیت یک نهاد نیست بلکه همه نهادهای مسوول آموزش در کشور برای نهادینه کردن این فرهنگ و آموزش های لازم باید اقدام کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان، آموزش مسایل محیط زیست را از منظر تخصصی و همگانی تشریح کرد و بیان کرد: در حوزه تخصصی هر کسی در هر جایگاهی متناسب با شغل، وظایف و مسئولیت خود باید در زمینه حفظ محیط زیست دانش و آگاهی داشته باشد که در این بین حتی زنان خانه دار بر اساس ماهیت مدیریت، باید اطلاعات زمینه ای لازم را داشته باشند.

محمدی با بیان اینکه هر شهروند جامعه باید یک حافظ محیط زیست باشد،افزود: آموزش همگانی محیط زیست شامل آموزش هایی فارغ از جایگاه اجتماعی، شغلی و وظیفه ای افراد در جامعه است و اینجا مخاطبان عموم مردم هستند.

وی ادامه داد: برای نهادینه کردن این موضوع باید سراغ کارها و آموزش هایی رفت که عموم مردم از آن بهره بگیرند که برای نمونه می توان آموزش حفاظت از کوهستان، آلوده نکردن زمین به زباله، آلوده نکردن آب ها و رودخانه ها، نحوه تفکیک زباله، صرفه جویی بهینه در بخش آب، برق، انرژی، کاغذ، حفظ حیات وحش و صدمه نرساندن به جانداران را مثال زد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان اضافه کرد: نام گذاری ۱۵ اسفند به عنوان روز آموزش همگانی محیط زیست تکلیف ما را در کنار سایر بخش ها و مردم سنگین کرده و باید از نظر نگرشی، دانشی و رفتاری برنامه ریزی لازم صورت گیرد.

محمدی افزود: برای نیل به این هدف باید از ظرفیت رسانه ها و نشریات، فضای مجازی، شبکه های اجتماعی هوشمند که در دسترس همه مردم است، بهره گرفت همچنین آموزش های حفظ محیط زیست را در قالب فیلم، داستان، انیمیشن، کتاب و دوره های آموزشی حضوری، مسابقه، جشنواره و در مجموع پیام اهمیت حفظ محیط زیست را به عنوان یک فرهنگ به مردم ارائه داد.

آموزش همگانی محیط زیست در دوره های ضمن خدمت کارکنان دولت

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از مخاطبان عمده آموزش همگانی محیط زیست مجموعه دولت است که در این راستا برگزاری دوره های ضمن خدمت برای مدیران و کارکنان نهادهای دولتی با همکاری مرکز آموزش و پژوهش های سازمان مدیریت در دستور کار است.

عباس ایزدی افزود: امسال چندین عنوان برنامه عمومی و تخصصی با موضوع پسماند، آلودگی هوا، خاک، حفظ حیات وحش و زیستگاه ها با حضور مدیران و کارکنان و با هدف دریافت آخرین دانش ها و آموزش های لازم برگزار شده است.

وی با بیان اینکه فرهنگ سازی حفظ محیط زیست بدون مشارکت بانوان این قشر بزرگ و مهم کشور امکان پذیر نیست،اظهار کرد: نقش مهم زنان در مصرف بهینه منابع، موجب تدوین فعالیت های آموزشی مناسب با این قشر از سوی محیط زیست شده است.

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان ادامه داد: در این برنامه عنوان شده که زنان در فرآیند مدیریت منزل با چه اقدامات ساده ای می توانند به حفظ محیط زیست در خانه و بیرون از منزل کمک کنند.

ایزدی همچنین گفت: کشاورزان و دامداران از دیگر اقشار مهم و مورد هدف محیط زیست هستند که باید برای آنها در زمینه استفاده بهینه از خاک، استفاده کمتر از سموم و از پلاستیک در کشت های گلخانه ای و کشت های زیر پلاستیکی به عنوان یکی از دغدغه های زیست محیطی، کار شود.

وی اضافه کرد: اهالی خبر و رسانه به لحاظ تاثیر گذاری بالایی که در فرهنگ سازی و انتقال دانش دارند به عنوان مخاطب خاص محیط زیست به شمار می روند که در این راستا برگزاری نشست های آموزشی با خبرنگاران با محوریت مسایل روز محیط زیست استان و آنچه که لازم است با کمک اهالی رسانه به طور هنرمندانه در فضای رسانه ای منعکس شود ضروری است.

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان گفت: این قشر در فرهنگ سازی آموزش همگانی و در آموزشی که خودشان فرا می گیرند به عنوان شهروند بسیار برای محیط زیست حائز اهمیت هستند.

ایزدی بیان کرد: کودکان، نوجوانان و جوانان از دیگر مخاطبان ارزشمند محیط زیست به شمار می روند که به عنوان دانش آموز در مدارس یا دانشگاه ها در حال کسب علم هستند.

وی افزود: برای آشنایی این قشر با اهمیت حفظ محیط زیست در چند محور فعالیت هایی در آموزش و پرورش حال انجام است و این افراد در ذیل آموزش رسمی قرار دارند.

محتوای استانی آموزش محیط زیست

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان تاکید کرد: محتوای استانی محیط زیست در کتب درسی “استان شناسی همدان” و ضمیمه کتاب جغرافیای سال دهم گنجانده شده و در ۹ صفحه این کتاب به مسایل آموزشی محیط زیست، خاص همدان پرداخته شده است.

ایزدی افزود: در کتاب درسی ملی “انسان و محیط زیست” پایه یازدهم در همه رشته ها، برای همه دانش آموزان کشور، اهمیت محیط زیست و حراست از آن تدریس می شود.

وی اضافه کرد: برای دانش آموزان علاوه بر کتاب های یاد شده و آموزش معلمان، برنامه هایی با عنوان فوق برنامه، در مراسم های طول سال نظیر درخت کاری، زمین پاک، هفته محیط زیست، روز هوای پاک، روز محیط بان و در هفته کودک و دیگر مناسبت ها با حضور کارمندان محیط زیست در مدارس همراه با معلمان آموزش لازم را ارائه می دهند.

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان ادامه داد: همچنین برای دانش آموزان در قالب مسابقات خوش نویسی، داستان نویسی، شعر، خاطره نویسی، نقاشی، کاریکاتور، بازدید از مناطق محیط زیست و تالاب ها برنامه هایی به منظور واداشتن دانش آموزان به اندیشدن، قلم زدن و بهره گیری از هنر برای حراست از محیط زیست برنامه ریزی شده است.

ایزدی اظهار کرد: برای معلمان نیز هر ساله چندین عنوان موضوع محیط زیست به عنوان سرفصل دوره های آموزش ضمن خدمت فرهنگیان، با همکاری آموزش و پرورش تدوین شده که دوره های ضمن خدمت پیش بینی شده برای معلمان شامل مدیریت سبز، بهداشت محیط زیست در مدرسه، سواد محیط زیست، توسعه سواد زیست محیطی می شود.

مدیریت سبز در مدارس

وی با بیان اینکه مدیریت سبز در ساختار و فضای فیزیکی مدارس از چند سال پیش با همکاری آموزش و پرورش آغاز شد،افزود: مدیریت سبز در مدارس با محوریت بهینه کردن ساختمان مدارس از نظر تاسیسات مرتبط با مصرف آب، انرژی، حمل و نقل و کاهش مصرف گاز و کاغذ صورت می گیرد که در این راستا ۶۰ مدرسه به عنوان آزمونه (پایلوت) مدیریت سبز انتخاب شدند.

این مسوول گفت: میزان مصرف انرژی شامل آب، برق، گاز و بنزین در مدارس شناسایی شده و در مقاطع ۶ تا ۹ ماهه با بهره گیری از توان تیم یا گروه سبز متشکل از مدیران، معلمان و دانش آموزان و مشورت دهی این گروه برنامه منسجم برای کاهش مصرف تدوین می شود.

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان اظهار کرد: بنابراین با انجام اقدامات پیش بینی شده باید ظرف مدت ۶ تا ۹ ماه به هدف از پیش تعیین شده دست یابند یعنی میزان مصرف انرژی در مدارس کاهش یابد.

ایزدی یادآوری کرد: مدیریت سبز مدارس از سال ۱۳۹۸ شروع شد و تا سال ۱۴۰۰ کارها به خوبی پیش رفت اما از آن سال به بعد راهکارها برای کاهش مصرف انرژی پرهزینه شد و راهکار ساده و کم هزینه دیگر به ذهن نرسید.

وی توضیح داد: چرا که در سالهای نخست مدیریت سبز مدارس، کاهش مصرف انرژی با حذف لامپ های پرمصرف و جایگزینی لامپ کم مصرف، استفاده از شیر آلات اهرمی، نصب پنجره دو جداره ، تنظیم سیستم گرمایشی بر روی درجه ۱۸ درجه سانتیگراد صورت گرفت.

وی افزود: اما با ادامه این روند به جایی رسیدیم که برای کاهش میزان مصرف انرژی در مدارس و دستگاه های اجرایی نیاز به کارهای پرهزینه همچون تخریب و نوسازی ساختمان فرسوده یا تغییر سیستم تاسیسات بود.

ارایه ۱۸۷ هزار ساعت آموزش همگانی محیط زیستی در همدان

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان بیان کرد: پارسال ۱۸۷ هزار ساعت آموزش همگانی محیط زیستی برای همه اقشار استان همدان برگزار شد امسال هم امیدواریم به رقمی بیش از این عدد دست یابیم.

ایزدی گفت: محیط زیست موضوع لوکس و فانتزی نیست بلکه موضوعی بسیار با اهمیت است چرا که مقولات زیست محیطی با زندگی مردم عجین شده است.

وی افزود: نیمه اسفند به نام “روز آموزش همگانی محیط زیست” نام گذاری شده که با توجه به نزدیکی به پایان سال و زنده شدن طبیعت در بهار، این نام گذاری برای بیشتر اندیشیدن و در راستای حفظ طبیعت با مدنظر قرار دادن اخلاق اسلامی و مسئولیت اجتماعی است.

رییس اداره آموزش و مشارکت مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست همدان اضافه کرد: افراد در کنار بیت المال، حق الناس و حق النفس که دارند باید به حق طبیعت به عنوان حق جدید که امروزه علمای دینی و بزرگان از آن به عنوان حق مهم یاد می کنند، احترام بگذارند.

ایزدی با بیان اینکه باید به حقی که طبیعت بر گردن انسان دارد بیشتر پرداخته شود افزود: آب و هوای سالم، خاک مرغوب، وجود گونه های مختلف گیاهی و جانوری و تنوع زیستی ماحصل توجه به حق و حقوق طبیعت است.

وی افزود: در فرهنگ غنی ایرانی و تعلیمات ناب اسلام، به اهمیت محیط زیست، طبیعت، جایگاه انسان در طبیعت به عنوان موضوعی مهم پرداخته شده است.

به گزارش ایرنا، به تازگی و با اهتمام دولت سیزدهم و اعضای شورا فرهنگ عمومی کشور ۱۵ اسفند به عنوان روز «آموزش همگانی حفظ محیط زیست» نامگذاری و در تقویم رسم کشور ثبت شد./ایرنا