سینما در ایلام ؛ چند پلان مانده به سکانس آخر!!

به گزارش ایرنا، خلق هنر صنعت سینما را به جرات می توان وامدار هنر عکاسی دانست و با تکامل تدریجی رشته عکاسی سینما نیز شکل گرفت و این هنر صنعت بدیع و نو تحولی شگرف در زندگی انسان قرن بیستم گذاشت و شیفتگان زیادی را به سمت خود جلب کرد و هنرمندان و سینماگران بزرگی چون چارلی چاپلین را به دنیا معرفی کرد.

قرن بیستم بدون شک اوج شکوفایی هنر صنعت سینما در جهان است و با شکل گیری شرکت های فیلم سازی، فیلم های سینمایی فاخر و ماندگار در ژانرهای مختلفی چون تاریخی، وسترن، تریلر و حادثه ای، کودک و نوجوان، جنگی، علمی، درام، ترسناک و تخیلی توسط کارگرادانان و بازیگران شاخص دنیای سینما خلق شد و امروزه در کنار هالیوود در آمریکا، سینمای بالیوود در شبه قاره هند، نالیوود در قاره سیاه و سینمای شرق و جنوب شرق آسیا حرف های زیادی برای گفتن دارند.

امروزه سینما در تمام جهان به یکی از ملزومات سبد خرید خانوار در بُعد فرهنگی هنری تبدیل شده و بسیاری از خانواده ها در طول سال بخشی از هزینه مصرفی خود را برای تماشای یک فیلم سینمایی کنار می گذارند و سینما به واقع جزئی لاینفک در زندگی بسیاری از علاقمندان به این حوزه شده است.

اما در ایران مظفرالدین شاه را باید پایه گذار ورود صنعت سینما به کشور دانست که در بازگشت از سفر فرانسه یک دستگاه سینماتوگراف را در سال ۱۲۷۹ خورشیدی با خود آورد و ورود این دستگاه به ایران را باید سرآغاز شکل گیری سینما به کشور دانست.

نخستین سالن سینمای ایران را در سال ۱۲۷۹ خورشیدی و تنها پنج سال پس از آنکه برادران لومیر سینما را اختراع کردند با نام «سینما سولی» توسط مبلغان مذهبی کلیسای کاتولیک در شهر تبریز تاسیس شد و آبی و رابی نخستین فیلم صامت بلند ایرانی بود که سال ۱۳۰۹ تولید و اکران عمومی شد و تولید و پخش دختر لُر در ۱۳۱۲ به عنوان اولین فیلم صدادار ایرانی به واسطه حضور بازیگر زن برای اولین بار با حواشی و جنجال هایی همراه بود.

منتقدان و کارشناسان تاریخ سینما در ایران را به ۲ دوره فیلم های قبل و بعد از انقلاب تقسیم بندی می کنند و از شاخص ترین فیلم های قبل از انقلاب می توان به آثاری چون “گاو”، “گوزن ها”، “داش آکل”، “سوته دلان”، “گنج قارون” و” قیصر” و از آثار تولیدی بعد از انقلاب هم می توان به “هامون”، “تاراج”، “ناخدا خورشید”، “عروسی خوبان”، “دیده بان”، “از کرخه تا راین”، “بوی پیراهن یوسف”، “عروس”، “باشو غربیه ای کوچک”، “روز واقعه”، “مادر”، “خواهران غریب”، “پرنده کوچک خوشبختی”، “ابد و یک روز” و … اشاره کرد.

همواره با اکران جدیدترین فیلم های سینمایی، خیل مشتاقان این هنر صنعت راهی سالن های سینما شده و به تماشای فیلم های مورد علاقه خود می نشیندند و گیشه فروش بلیط مملو از جمعیتی می شود که خواهان تماشای فیلم های مورد نظر خود هستند.

اما در استان ایلام وضعیت دیدن فیلم و اکران آخرین تولیدات سینمایی داستانی متفاوت تر از دیگر استان های کشور دارد، زیرا ایلام استانی با بیش از ۶۰۰ هزار جمعیت و ۱۲ شهرستان فاقد هرگونه زیرساخت فرهنگی سینمایی با عنوان “سینما” است.

ایلام به جرات تنها استان در کشور است که هیچکدام از شهرستان های آن حتی مرکز استان یک سالن سینما به معنای واقعی و استاندارد ندارد و برای جبران این نقیصه مهم فرهنگی، آمفی تئاتر و سالن همایش مجتمع فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان ایلام به اکران فیلم های روز کشور می پردازد.

تنها سالن سینمایی استان ایلام سینما قدس واقع در سعدی هسته مرکزی شهر بود که در اوایل دهه ۵۰ احداث و در سال ۹۲ با توجه به فرسودگی شدید ساختمان، تخریب و تا مدت ها به محل پارکینگ خودروها تبدیل شد تا اینکه از سال گذشته عملیات احداث یک مجتمع تجاری فرهنگی در مکان کنونی سینما قدس شروع شده است.

تنها مکان نمایش فیلم در ایلام یک سالن همایش است

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام در مورد وضعیت سینما گفت: این اداره کل باتوجه به فقدان سالن استاندارد سینما در استان، جهت جبران این نقیصه در سالن همایش و آمفی تئاتر مجتمع فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان ایلام با عنوان سینما فرهنگ اقدام به اکران و پخش فیلم های سینمایی می کند.

“علی هوشمند” افزود: هرچند این سالن از لحاظ ساختار و فیزیک ساختمان فاقد استانداردهای لازم برای اکران و تماشای فیلم است اما از بروزترین تجهیزات پخش فیلم بهره مند است و جدیدترین آثار سینمایی با بهترین کیفیت صدا، تصویر و نور به بننندگان عرضه می شود.

وی در مورد سرنوشت سینما قدس ایلام هم توضیح داد: تنها سالن سینمایی استان ایلام با کاربری فرهنگی به علت قدمت و فرسودگی ساختمان تخریب شد، شهرداری به مالک زمین پروانه کاربری تجاری فرهنگی داده و مالک موظف و مکلف به احداث سه سالن سینمایی مدرن در کنار واحدهای تجاری است.

هوشمند یادآور شد: استان ایلام به جهت عدم بهره مندی از چندین سالن سینمای استاندارد امکان اکران همزمان چندین فیلم سینمایی روز ایران و جهان را ندارد و سینما فرهنگ مجتمع ارشاد نیز باتوجه به اینکه در اصل یک مکان برگزاری همایش است، ظرفیت اکران محدود فیلم را دارد در حالی که اگر تعداد سینماها و سالن های پخش فیلم زیاد باشد، تنوع کمی و کیفی اکران فیلم ها نیز بیشتر خواهد بود.

وی تاکید کرد: هرچند بنا بر ابلاغیه های سازمان سینمایی کشور، در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر ایجاد سینما توجیه اقتصادی ندارد برای شهرستان های “ایوان”، “آبدانان”، “دره شهر” و “ملکشاهی” مجوز تبدیل یک آمفی تئاتر جهت اکران فیلم های سینمایی اخذ شده است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام ادامه داد: برای ایجاد سینما در شهرهای ایوان و آبدانان فراخوان سینمادار منتشر شده و موسسات فرهنگی هنری دارای مجوز در سامانه ستاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (حداقل سه متقاضی) درخواست تحویل سینما را ثبت کنند و فرد برنده متولی اکران فیلم های سینمایی در این شهرستان ها خواهد شد.

هوشمند بیان کرد: سالن های پخش فیلم در این شهرها مورد تایید اعضای کمیسیون ماده هشت متشکل از نیروی انتظامی، فرمانداری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری و راه و شهرسازی قرار گرفته است و سالن های دره شهر و ملکشاهی نیز مورد بازدید و تایید کارشناسان سازمان سینمایی کشور قرار گرفت.

وی یادآور شد: در حال حاضر چندین پروژه عمرانی ساخت سینمای مدرن شامل سینما فرهنگ شهرداری، برج هنر حوزه هنری و سینما قدس بخش خصوصی در مرکز استان به صورت نیمه تمام وجود دارد که با تکمیل این سالن های سینمایی، ایلام به یکی از مراکز استانی برخودار از زیرساخت های فرهنگی در حوزه سینما و اکران فیلم تبدیل خواهد شد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام اظهار کرد: چندین سوژه برای ساخت یک فیلم سینمایی فاخر با موضوع استان ایلام جهت بررسی و توصیب در جلسه شورای فرهنگ عمومی استان نگاشته و انتخاب شده است و در صورت تصویب نهایی، ۵۰ درصد ساخت این فیلم از منابع داخلی استان و ۵۰ درصد هم از سوی سازمان سینمایی کشور پرداخت خواهد شد.

مدیر حوزه هنری استان ایلام در مورد آخرین وضعیت ساخت برج هنر استان ایلام توضیح داد: روند احداث این سازه فاخر عمرانی از سال ۹۶ تا کنون به علت کمبود اعتبارات به کندی پیش می رود و برای تکمیل نهایی بین یک هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.

“سعید خیرالهی” ادامه داد: در این پروژه فرهنگی بخش های مختلفی چون نگارخانه،آمفی تئاتر، محل برگزاری کارگاه های تخصصی، بازار هنری جهت عرضه و فروش محصولات تولیدی هنرمندان استان، سوئیت برای اسکان و استراحت مهمانان، کتابخانه و استودیو صدا و موسیقی گنجانده شده که در کنار این بخش ها ۲ سالن سینما، نمایش خانه، سالن تئاتر و محل تمرین نمایش بازیگران در نظر گرفته شده است.

وی افزود: سالن های سنمایی طراحی شده برای این پروژه زیرساختی فرهنگی شکیل و مدرن و مطابق با استانداردهای روز دنیا است که در صورت تکمیل جوابگوی بخشی از نیاز جامعه به سالن سینما و اکران فیلم های روز ایران و دنیا خواهد بود.

معاون امور زیربنایی و ترافیک شهری شهرداری ایلام هم گفت: ساختمان سینما فرهنگ (امید سابق) شهرداری در یک هزار و ۱۰۰ متر مربع با ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی در دست احداث است که برای تکمیل کامل و نهایی آن ۱۵۰ میلیارد ریال برآورد اولیه شده است.

“رائد ملکشاهی نژاد” افزود: کلنگ احداث این سینما سال ۹۸ برزمین زده شده که در آن زمان با ۲۰ میلیارد ریال اعتبار به طور کامل سختمان آن ساخته و تجهیز می شد اما به علت تزریق اعتبارات قطره چکانی و پرداخت مطالبات پیمانکار، روند احداث طرح با ۳۳ درصد پیشرفت در فیزیکی متوفق شد و در سال ۱۴۰۰ با ادامه پروژه توسط پیمکانکار دیگری هم اکنون طرح با ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی متوقف شده است.

وی ادامه داد: تاکنون حدود ۵۰ میلیارد ریال برای این ساختمان هزینه شده که هفت میلیارد ریال آن را اداره فرهنگ و ارشارد اسلامی پرداخت کرده و تکمیل آن ۱۵۰ میلیارد ریال دیگر نیاز دارد و منابع داخلی شهرداری جوابگوی تکمیل این طرح نیست.

ملکشاهی نژاد یادآور شد: شرایط مالی این سازه فرهنگی باید در جلسات کمیته برنامه ریزی استان طرح و از محل اعتبارات استانی برای آن بودجه کلیدی در نظر گرفته شود.

وی بیان کرد: این سازه فرهنگی در صورت احداث و تکمیل دارای چهار سالن سینمایی مدرن با فضای هر سالن ۶۰۰ متر مربع خواهد بود.

در حال حاضر تنها مکان اکران و نمایش فیلم های سینمایی در استان ایلام سالن همایش و آمفی تئاتر مجتمع فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان ایلام است که به تجهیزات نرم و سخت افزاری نمایش فیلم مجهز شده است.

مدیر سینما فرهنگ این مجتمع گفت: باتوجه به نیاز جامعه به ویژه قشر جوان و نوجوان به دیدن فیلم های سینمایی روز، این مجتمع به صورت موقت در حال اکران فیلم است و میانگین در هفته ۶ فیلم سینمایی را پخش می کند.

“رسول فتح الهی” افزود: در سینما فرهنگ روزانه در پنج سانس فیلم های سینمایی به مدت ۴۵ روز اکران می شود و بسته به محتوا، عوامل سازنده از جمله کارگردان و بازیگران، میزان استقبال از فیلم ها متفاوت است.

وی شرایط جوی، مسائل اقتصادی و برخی رویدادهای همه گیر اجتماعی را از دیگر مسائل دخیل در میزان استقبال مردم از اکران فیلم های سینمایی برشمرد.

سوژه های ناب ایلام در حوزه دفاع مقدس مغفول مانده است

مسئول انجمن سینمای جوانان دفتر استان ایلام هم گفت: باوجودی که سینما در استان ایلام نوپا و جدید است اما بازیگران شاخصی چون علی شادمان و نویدمحمدزاده را به سینمای کشور معرفی کرد و همچنین بازیگران تازه نفس ی نظیر “مصطفی کولیوند”، “امیر عباس زاده”، “مالک آبسالان” و “حسنا قبادی” در صنعت سینمای کشور گام های محکمی را برداشته اند.

“محمد حاجیان” ادامه داد: این بازیگران در حوزه نمایش و داستانی در سطح ملی حضوری بسیار درخشان تر و پررنگتر دارند به نحوی که بارها جوایز اول تئاتر فجر را به خود اختصاص داده‌اند.

وی افزود: یکی از مهمترین عوامل رشد هر جامعه ای توسعه یافتگی فرهنگی و به تبع آن توسعه هنر آن جامعه است چرا که هنر بخش تفکیک نا پذیری از فرهنگ است و در استان ایلام وضعیت زیرساخت های سخت افزاری و نیم افزاری متناسب با رشد کشوری نبوده است ودر این زمینه به شدت کمبود زیرساخت احساس می شود.

حاجیان با بیان اینکه در استانی که هنوز یک صندلی تخصصی سینما وجود ندارد نباید انتظار رشد و حضور بازیگران استانی در سینمای ملی داشت، تاکید کرد: بعد از تخریب سینما قدس هنوز جایگزین مناسبی برای این نقیصه فرهنگی فراهم نشده است.

وی یادآور شد: استان ایلام با توجه به اینکه در طول هشت سال دفاع مقدس در خط مقدم جبهه بود واگر متولیان فرهنگی وهنری کشور باید از این موضوع استفاده می کردند و لوکیشن بیشتر فیلم های دفاع مقدسی استان ایلام انتخاب می شد، بدون شک این امر رشد وتوسعه در حوزه سینمای استان را فراهم می کرد.

مسئول انجمن سینمای جوانان دفتر استان ایلام ادامه داد: در استان ایلام سوژه های نابی از دفاع مقدس وجود دارد که این سوژه ها در سایر کشورهای صاحب صنعت سینمایی بود، به کرات تبدیل به فیلم و سریال شده بود اما در استان ایلام این سوژه های بی بدیل مغفول مانده اند و تاکنون هیچ فیلم سینمایی در خصوص استان ایلام ساخته نشده است.

به گزارش ایرنا، استان ایلام به واسطه ظرفیت های تاریخی، مذهبی و طبیعی از جمله دفاع مقدس سرشار از سوژه های ناب برای ساخت فیلم های سینمایی فاخر در سطح ملی است، هشت سال دفاع مقدس و دفاع جانانه مردم این دیار با دستان خالی در ابتدای جنگ و قبل از شروع رسمی آن در ارتفاعات “میمک”، حمله ناجوانمردانه هواپیماهای رژیم بعثی به زمین فوتبال”چوار” و شهادت جمعی از بازیکنان فوتبال، روایت های دلاوری ها و رشادت های سرداران و رزمندگان این دیار و مهاجرت نکردن و مهاجر پذیری مردمان این سامان در طول دفاع مقدس و روایت های نقطه ایثار، قلاویزان، شرهانی و… تا ادبیات بومی و محلی و تاریخی ایلام، همه و همه می تواند سوژه های نابی برای فیلم سازان باشد.

حجت الاسلام ” الله نور کریمی تبار” نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه ایلام در جلسات متعددی که با موضوع دفاع مقدس یا شورای فرهنگ عمومی برگزار شده است، بارها بر ساخت فیلم، سریال یا مستند فاخر توسط فیلم سازان مطرح کشور در مورد استان ایلام همواره تاکید داشته اند، اما این دغدغه و مطالبه بحق مردم استان هنوز به یک سرانجام مشخص نرسیده و سهم استان ایلام از عالم سینمای کشور بسیار ناچیز و اندک است و می طلبد که دست اندرکاران حوزهای فرهنگی و سینمایی توجه ویژه ای در راستای بازنمایی و بازخوانی رشادت ها و دلاورمردی های مردم این دیار در حوزه دفاع مقدس داشته باشند.

نوید محمدزاده و علی شادمان ۲ تن از بازیگران شاخص و مطرح کشور با بازی های درخشان خود توانایی و استعداد هنرمندان این خطه را به کشور و حتی مجامع بین المللی شناسانده اند.

حسن و حسین صیدخانی سال ۹۵ با ساخت فیلم سینمایی مستند داستانی مستیطل قرمز در مورد حادثه بمباران سال ۶۵ زمین فوتبال” چوار ” روی دیگری از ظرفیت های فیلم سازی در استان ایلام را به همگان معرفی کردند و البته فیلم “هِناس” با بازی درخشان مریلا زارعی در مورد زندگی شهید هسته ای استان ایلام شهید” داریوش رضایی نژاد” است.

بعد از دفاع مقدس و سقوط رژیم بعث در عراق، ایلام و مهران به برکت خون شهدای هشت سال دفاع مقدس که آرزویشان گشودن معبری به کربلای معلی بود، به واسطه مزیت ها، امنیت و نزدیکی که به عتبات عالیات داشت، کانون اصلی تردد میلیون ها زائر در طول سال و ایام اربعین حسینی است که خود ناب است و به اندازه هر زائر که از این مرز عبور می کند، سرچشمه سوژه و روایت ها برای ساخت فیلم است.

بر این اساس و با توجه به آنچه گفته شد، ایلام می تواند در چند حوزه سینمایی در کشور از جمله تبادلات سینمایی و فرهنگی با توجه به همجواری و اشتراکات فرهنگی با استان های همجوار در کشور عراق، در عرصه “سی نما” حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد، حرف هایی که می تواند با تکمیل سالن های سینمایی که در حال ساخت است، در عمل صَرف شود که البته در دولت سیزدهم توجه ویژه ای به موضوع سینما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شده است که امید می رود این نگاه در استان ایلام به روشنی چراغ سالن های سینما در ایلام به زودی ختم شود./ایرنا