کتمان کرونا و رسالت اخلاقی

انکار کرونا و حضور در محیط‌های اجتماعی علیرغم اعمال مجازات همچون جرایم نقدی و گاه حبس، تداوم داشته و در حال حاضر یکی از علل اصلی شیوع این ویروس به ویژه در محیط های کاری است.

رضا مسعودی‌فر مدیرکل پیشگیری‌های امنیتی و انتظامی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه اسفند سال ۹۸ گفته بود: عدم رعایت ضوابط پیشگیری از شیوع کرونا به عنوان تهدید علیه بهداشت عمومی قابل تعقیب کیفری است و برگزارکنندگان نمایشگاه‌ها، جشنواره‌های فروش و فروشگاه‌ها، چنانچه تدابیر لازم برای پیشگیری از انتشار این ویروس را پیش‌بینی نکرده باشند، با اعلام وزارت بهداشت یا دانشگاه‌های علوم پزشکی به اتهام‌ تهدید علیه بهداشت عمومی، مطابق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی مجازات می‌شوند.

وی بیان این که مطابق با قانون اقدام علیه بهداشت عمومی تا یک‌سال حبس خواهد داشت، تاکید کرده بود: افرادی که با علم و اطلاع از ابتلا به کرونا، اقدامات پیشگیرانه نظیر قرنطینه خانگی یا مراجعه به مراکز درمانی را انجام ندهند و موجب انتشار و ابتلاء ویروس شوند نیز می‌توانند مشمول مجازات مقرر در قانون عنوان شده قرار گیرند.

به گفته برخی کارشناسان، استفاده از استعلاجی، کاهش حقوق، ترس از دست دادن شغل و ضعف جرایم اجتماعی و اقتصادی از مهمترین علل کتمان این بیماری است.

رشید حیدری رییس دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا استان همدان نیز دهم آبان ماه گفته بود: به دنبال ابتلا به کرونا و استفاده از استعلاجی، میزان حقوق دارندگان بیمه، یک سوم کاهش می‌یابد و این امر عاملی برای کتمان بیماری و حضور در محیط‌های کاری شده است.

شماری از روانشناسان و مشاوران اما ترس از انگ جامعه به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و طرد اجتماعی را در این زمینه مورد تاکید قرار می‌دهند.

به اعتقاد این صاحبنظران، ابتلا به کرونا به دلیل ارتباط مستقیم با رعایت اصول بهداشت ودرمان، می‌تواند با انگ عدم رعایت پروتکل‌ها همراه باشد.

یک روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا در این باره اظهار داشت: براساس ماده ۴۱ قانون اساسی کشور، رفتار مخرب که باعث ضرر و آسیب فردی و اجتماعی باشد، به جامعه امکان طرد اجتماعی را می‌دهد؛ بر این اساس، کتمان کرونا در حال حاضر به عنوان یک رفتار آسیب‌زا برخلاف قانون ومقررات و محق مجازات است.

مهدی عسکری‌پور همچنین با اشاره به تحصیلات حوزی خود افزود: از منظر شرع نیز تردد اجتماعی یک بیمار (در صورت انتقال وسرایت بیماری) گناه است.

وی ادامه داد: در حال حاضر ویروس کرونا، می‌تواند با جراحات سخت همچون تخریب ریه و دستگاه تنفس و گاه مرگ همراه شود؛ بنابراین انکار این بیماری، حضور در محیط‌های اجتماعی و انتقال ویروس به دیگران از لحاظ اخلاقی و وجدان انسانی هم صحیح نیست.

این روانشناس بالینی تصریح کرد: شاید یکی از مهمترین علل کتمان این بیماری انگ جامعه به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی باشد؛ این برچسب باید با آگاهی شهروندان نسبت به این مساله که گاه باوجود رعایت کامل ضوابط بهداشتی نیز امکان بیمار شدن وجود دارد، برداشته شود.

به گفته این استاد دانشگاه، عدم حضور در مراکز اجتماعی و احتمال از دست دادن شغل نیز یکی از علل اساسی انکار کرونا در جامعه است.

عسکری‌پور اضافه کرد: گاه سیاست‌های حاکم بر یک جامعه نیز سبب عدم پذیرش اصول و ضوابط اجتماعی می‌شود. به عنوان مثال لجبازی با یک سازمان یا اداره دولتی، خصوصی و… می‎‌تواند باعث عدم رعایت پروتکل‌ها، انکار بیماری و فقدان احساس تعهد ومسئولیت‌پذیری در مقابل انتقال وسرایت بیماری به دیگران باشد.

وی ادامه داد: بدون شک اما با در نظر گرفتن اخلاق وانسانیت، افزایش آگاهی، واقع‌نگری و حذف شماری از برچسب‌های نادرست، می‌توان احساس تعهد در قبال وظایف اخلاقی را پررنگ‌تر کرد و شاید با رفع این انکار، یکی از گذرگاه‌های اصلی اشاعه این ویروس را بست./ایرنا