عزاداری حسینی و سلامت مردم؛ چه باید کرد؟

نوع جدید ویروس کرونا روزبه‌روز میزان مرگ‌ومیر را در کشور افزایش می‌دهد و خانواده‌های بسیاری را عزادار می‌کند. این اتفاقات با ایام ماه محرم مصادف شده است و تجمع‌ها می‌تواند به این وضعیت دامن بزند. به همین دلیل امسال هم مانند سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا این مراسم‌ها باید متفاوت‌ از سال‌های دیگر برگزار شود.

در همین مورد رهبر معظم نیز فرمودند: «در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا می‌گویند. شخصا هر آنچه آنان بگویند را رعایت می‌کنم و توصیه من به همه هیأت‌داران و منبری‌ها این است که به سخنان کادر بهداشتی گوش کنند. کرونا مسأله کوچکی نیست و اگر همین رعایت‌ها هم انجام نشود آن وقت ممکن است به فاجعه‌ای ختم شود که آن سرش ناپیدا باشد.»

ایشان برگزارکنندگان جلسه‌ها و شرکت‌کنندگان در مراسم عزاداری‌ محرم را به رعایت ضوابط و فاصله‌ها توصیه کرده و خطاب به آنها تاکید کردند: «نگذارید مجالس حسینی موجب شیوع بیماری و مایه طعنه مخالفان و دشمنان شودِ»‎

ایشان در توصیه‌ای دیگر، مجالس عزای حضرت سیدالشهداء (ع) را مایه برکت و جلب رحمت الهی دانسته و افزودند: «ملت و کشور به این مجالس با برکت احتیاج دارد اما در برگزاری آنها باید شیوه‌نامه‌ها با کمال دقت و شدت مراعات شود.»

برخی مداحان سرشناس و پیرغلامان حسینی هم در بیانیه‌ای اعلام کردند: «تعظیم شعائر حسینی برای همه ما اولویت جدی دارد، اما همان‌طور که در سال گذشته هیأت‌ها حماسه‌ای ماندگار آفریدند، امسال نیز با وجود همه سختی‌هایی که برپایی یک هیأت در شرایط فعلی دارد، در لبیک به فرمان رهبر حکیم انقلاب و نظر مراجع عظام، با تمام توان خود سختگیرانه برای حفظ سلامت مردم و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، در کنار اقامه عزای حسینی اقدام خواهیم کرد.»

در همین ارتباط با حجت‌الاسلام سیدحسین مومنی استاد حوزه علمیه گفت‌وگو کردیم و از او درباره شیوه برگزاری عزاداری‌های ایام محرم  با توجه به شدت گرفتن ویروس کرونا پرسیدیم.

برگزاری عزاداری‌ها با رعایت دستورالعمل‌ها

حجت‌الاسلام سیدحسین مومنی، درباره چگونگی برگزاری مراسم‌ها و عزاداری‌های ایام محرم با توجه به شدت گرفتن ویروس کرونا، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در اصلِ برگزاری مراسم سیدالشهداء (ع) هیچ شک و تردیدی نیست که برای جامعه کنونی ما بسیار لازم است زیرا جامعه ما حسینی است و در حال حاضر به ایجاد نشاط و امید در دل مردم به شدت نیاز داریم.

مطمئنا دیده‌اید ارامنه، مسیحیان و حتی اهل سنت در جامعه دینی ما نسبت به عزای امام حسین(ع) اهتمام دارند. به همین دلیل، هیچ چیزی مانند اقامه شعائر در جامعه ایجاد نشاط و امید نمی‌کند و در این مورد تردیدی نیست.

وی افزود: نکته بعد اینکه این ویروس منحوس کرونا را چه پدیده دشمن بدانیم یا چه پدیده‌ای که خود به خود ایجاد شده است، اعتقاد، اقتصاد و همچنین فرهنگ جامعه را مورد حمله قرار داده است.

در این هم بحثی نیست که این ویروس منحوس وجود دارد و حضورش محرز است. اما نکته سوم این‌که از یک طرف عزاداری سیدالشهدا لازم و از طرف دیگر چاره این ویروس منحوس این است که با رعایت دستورالعمل‌ها و پروتکل‌هایی که ابلاغ شده، عزاداری‌ها را برگزار کنند.

او معتقد است، در این یکی دو سال اخیر متدینان و اهل مجلس و روضه این موارد را رعایت کردند. آنهایی هم که عامل شیوع این بیماری هستند در حوزه‌های دینی و مجلاس ابی‌عبدالله حضور ندارند. اگر در حال حاضر مشاهده می‌کنید که متاسفانه آمار فوتی‌های در کرونا به ۵۰۰ یا ۶۰۰ نفر در روز رسیده، این به دلیل برگزاری عزاداری‌ها در این ایام نیست، بلکه به خاطر رعایت نکردن‌ها، سفرها و نشست و برخاست‌ها و دورهمی‌ها و چنین مواردی بوده است. لذا باید با رعایت دستورالعمل‌هایی که ابلاغ می‌شود، مردم مراسم‌ها را برگزار و مراعات کنند که زمینه برای سوء‌استفاده دشمن به وجود نیاید.

رعایت پروتکل‌ها در مراسم مداحان تاثیرگذار

تصاویر و فیلم‌هایی از برخی مجالس سینه‌زنی و مداحی دیده می‌شود که نه تنها رعایت فاصله‌ صورت نگرفته و پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشده است بلکه برخی از مداحان این بیماری را کلا انکار و بی‌اهمیت جلوه می‌دهند. هر چند چنین تصاویر و فیلم‌هایی بسیار اندک‌اند اما همین موارد محدود هم می‌تواند خطرآفرین باشد.

در چنین شرایطی متولیان عزاداری‌ها یا دیگر مداحان باید چگونه عمل کنند؟

حجت‌الاسلام مومنی در این زمینه گفت: به طور حتم ملاحظه فرموده‌اید آقایان و مداحانی که در جامعه تاثیرگذارند، توانسته‌اند به خوبی پروتکل‌ها را رعایت کنند. حال ممکن است در میان این افراد چند نفر هم بیایند و حرفی بزنند که البته آن هم عمدی نیست و ممکن است یک لحظه از سر احساسات مطلبی را بیان کرده باشند. زمانی هم که با این دوستان صحبت شده، توجیه شده‌اند و ‌پذیرفته‌اند و به مستعمین خودشان ابلاغ کرده‌اند.

خوشبختانه در حال حاضر در مجالس می‌بینیم که مسائل رعایت می‌شود. با توجه به اینکه در این ایام در جلسه‌ها حضور داشته‌ام که البته شلوغ هم هستند، جلسه‌هایی که آخر شب در خیابان ۱۷ شهریور برگزار می‌شود، شاید بیش از ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر حضور می‌یابند که با رعایت فاصله در خیابان و فضای باز برگزار می‌شود. آقایان و متولیان چه اهل منبر باشند و چه مادحین و ذاکرین اهل بیت، مکرر تذکر می‌دهند و تا الان خوب توانسته‌اند با رعایت دستورالعمل‌ها، مجالس را رعایت کنند. اگر موردی اتفاق افتاده، سهوی بوده و بعد آن رعایت کردند.

ضرورت رجوع به اهل خبره

این مدرس حوزه درباره چگونگی عملکرد ائمه اطهار و معصومین در چنین شرایطی افزود: مجالس باید با رعایت دستورالعمل‌هایی که متخصصان و اهل خبره ارائه کرده‌اند، برگزار شوند. مسلما دستور حضرات معصومین هم همین‌طور بوده است. در چنین مواردی باید به اهل خبره مراجعه کنید و طبق گفته‌های آنها و با رعایت دستوراتشان جلسه‌ها برگزار شوند. ما در مراسم‌های مذهبی مشکل نداریم.

وی با انتقاد از کسانی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، افزود: متاسفانه نتیجه‌ای که در این روزها حاصل می‌شود به دلیل مراعات نکردن عده‌ای است که اهل مذهب نیستند. همین الان تصاویری که از جاده‌های شمال منتشر می‌شود را مشاهده کنید که تا چه اندازه شلوغ هستند. چرا متولیان امر در آنجا وارد نمی‌شوند؟ چرا کنار دریا و جاده‌های منتهی به شمال کشور را نمی‌بندند؟ گاهی بحث‌هایی مطرح می‌شود که احساس می‌کنیم تعمدی در آنها وجود دارد. رهبری که در راس همه امور هستند، فرمودند؛ اصل این جلسات باید برگزار شوند اما با رعایت شرایط و دستورالعمل‌هایی که ابلاغ می‌شود.

عزای امام حسین(ع) شعائر است

در ماه رمضان برخی مردم مراسم دعا و مناجات را در منازلشان انجام دادند و از حضور در مجالس شلوغ پرهیز کردند.اما برگزاری عزاداری ایام محرم تا چه اندازه می‌تواند در منازل و به صورت محدود صورت بگیرد و دسته جمعی نباشد؟

حجت‌الاسلام مومنی در این‌باره افزود: ما یک تکلیف فردی داریم و یک تکلیف عمومی. اقامه عزای امام حسین(ع) جزو شعائر است. نمی‌شود که فقط شعائر را در خانه‌ها برگزار کرد. یک بُعد از عزای امام حسین(ع) اجتماعی، بعد دیگر آن تنبه تاریخ و بعد سوم آن تنبه فردی است. نمی‌شود که بعد اجتماعی عزای امام حسین (ع) را از یاد برد. عزای امام حسین(ع) باید به صورت رسمی و علنی باشد و نباید حذف شود. ما به برکت امام حسین(ع) به ایجاد انگیزه در وجود افراد نیاز داریم که این شرایط با برپایی عزاداری‌ها به صورت علنی و رسمی اتفاق می‌افتد. تنها بعد شخصی و فردی در نظر نیست.

وی خاطرنشان کرد، اگر بخواهیم به بُعد شخصی‌ و فردی‌ عزاداری‌ها دامن بزنیم باید عزاداری‌ها و روضه‌های خانگی را احیاء کنیم. اما یک بُعد اجتماعی و تاریخی هم وجود دارد. در این بعد اجتماعی باید این مساله را در نظر قرار داد که عزای امام حسین(ع) شعائر است و شعائر را باید به صورت علنی برگزار کرد. البته فراموش نکنیم که شرایط اقتضا می‌کند این شعائر با رعایت فاصله و دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های ابلاغی صورت گیرد./ایرناپلاس