دسیسه و فشار سیاسی آمریکا در لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن

بررسی پیش نویس “قطعنامه E/۲۰۲۳/L.۴” یا همان قطعنامه سیاسی آمریکا با عنوان «پایان دادن به عضویت جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون مقام زن برای بقیه دوره ۲۰۲۲-۲۰۲۶ عضویت آن» روز چهارشنبه به وقت محلی (۱۴ دسامبر ۲۰۲۲ /۲۳ آذر ۱۴۰۱ ) در شورای اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل (اکوسوک) مطرح شد.

آمریکا به رغم تعهداتی که بعنوان میزبان سازمان ملل دارد و با وجود ادعا و شعار دیپلماسی و گفتگو و شنیدن صدای مخالفان برای هیات جمهوری اسلامی ایران به منظور شرکت در این نشست روادید صادر نکرد و چهره واقعی و بدون نقاب خود را در نشست اکوسوک به نمایش گذاشت.

قطعنامه لغو عضویت ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل با ۲۹ رای موافق، ۸ رای مخالف و ۱۶ رای ممتنع به تصویب رسید و بدعت و رویه‌ای خطرناک از سوی آمریکا پایه گذاری شد.

آمریکا و متحدان غربی اش یعنی اعضای اتحادیه اروپا و کانادا و کشورهای آرژانتین و شیلی، کلمبیا، گواتمالا، پرو و پاناما به لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل رای مثبت دادند و کشورهایی چون مکزیک، تایلند و تونس رای ممتنع دادند.

کشورهای بولیوی، چین، قزاقستان، نیکاراگوئه، نیجریه، عمان، روسیه و زیمبابوه نیز به قطعنامه پیشنهادی برای حذف ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل رأی مخالف دادند.

کمیسیون مقام زن، نهادی زیرمجموعه اکوسوک است که از سال ۱۹۴۶ تلاش می‌کند در حوزه چالش‌ها و مشکلات زنان، راهگشا باشد و جمهوری اسلامی ایران از طریق انتخاباتی شفاف و دموکراتیک و با حمایت گروه آسیا و اقیانوسیه و با رای اکثریت اعضای اکوسوک به عضویت آن درآمده است.

شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل (Economic and Social Council) موسوم به اکوسوک(ECOSOC) یکی از شش رکن اصلی سازمان ملل بوده و مسئولیت رسیدگی به امور اجتماعی، اقتصادی و امور مرتبط با کارگزاریهای تخصصی سازمان ملل را برعهده دارد.

اکوسوک در حال حاضر دارای ۵۴ عضو است و آخرین بار جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی به مدت سه سال به عضویت آن انتخاب شده بود که دوره اش سال گذشته به پایان رسید.

کمیسیون مقام زن سازمان ملل نیز ۴۵ عضو دارد و جمهوری اسلامی ایران براساس رای اکثریت اعضای اکوسوک یعنی ۴۳ رای از ۵۴ رای اعضای این نهاد، از ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶ به عضویت این کمیسیون درآمده است.

بحث پایان دادن به عضویت ایران در کمیسیون مقام زن را نخستین بار بصورت رسمی، کامالا هریس معاون رئیس جمهوری آمریکا بیان کرد که پیش از آن، با “نازنین بنیادی” یکی از مخالفان جمهوری اسلامی ایران و حامی افزایش تحریم ها علیه ملت ایران و چهره بزک شده به اصطلاح فعال حقوق بشری مطرح کرد.کامالا هریس معاون بایدن، دوم نوامبر ۲۰۲۲ /۱۱ آبان ماه ۱۴۰۱ همزمان با نشست غیررسمی (آریا فرمولا) و ضد ایرانی سازمان ملل درباره حوادث اخیر ایران، در بیانیه ای قصد واشنگتن را برای همکاری با شرکا به منظور حذف ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد اعلام کرد.

پیش از آن، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز با انتشار نامه ای سرگشاده از سوی برخی زنان شناخته شده در آمریکا همچون هیلاری کلینتون وزیر خارجه پیشین آمریکا و میشل اوباما همسر باراک اوباما رئیس‌جمهور پیشین این کشور، خواستار اخراج فوری جمهوری اسلامی ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل شده‌ بودند.

اذعان به فشار سیاسی آمریکا به کشورها علیه ایران

گروه دوستان منشور ملل متحد شامل ۱۹ کشور از آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین روز چهارشنبه به وقت محلی در سخنانی در نشست بررسی قطعنامه سیاسی آمریکا برای خاتمه عضویت ایران در کمیسیون مقام زن، نسبت به نقض منشور ملل متحد و آیین کار شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد (اکوسوک) که کمیسیون مقام زن زیرمجموعه آن است، اعتراض کردند.

این گروه اعلام کرد: این اقدام که عملا منجر به محروم کردن یک دولت عضو از اعمال حقوق اولیه خود برای مشارکت در یک ارگان منتخب ملل متحد است را رویه ای خطرناک می‌داند.

گروه دوستان منشور ملل متحد تصریح کرد: درحالی که سازمان ملل متحد بر فراگیری و شمولیت مشارکت همه کشورهای عضو از همه نقاط جغرافیایی تاکید دارد، محروم کردن یک عضو (جمهوری اسلامی ایران) را که با رای اکوسوک و پس از تایید اولیه گروه جغرافیایی آسیا- اقیانوسیه انتخاب شده است، غیرقانونی می داند.

گروه دوستان حامی منشور ملل متحد، اتهامات صورت گرفته علیه ایران برای توجیه خاتمه عضویت کشورمان در این کمیسیون را رد و اعلام کرد که اساسا معیارهای عضویت در این کمیسیون کاملا فنی و تخصصی بوده و مبتنی بر تجربه، تخصص و دانش هر کشور عضو است و بنابراین نسبت به سیاسی کردن نهادهای تخصصی و فنی سازمان ملل از طریق انحراف آن به برنامه های سیاسی مد نظر برخی از کشورها هشدار می دهد.

این گروه، با وجود علم به فشار سیاسی آمریکا بر ۵۴ کشورهای عضو اکوسوک، از کشورها خواست تا از ایجاد این رویه ناصواب در محروم کردن یک کشور عضو و منتخب در اعمال حقوق ناشی از عضویت در سازمان ملل خودداری کنند.

هشدار ایران برای تضعیف حاکمیت قانون در سازمان ملل

امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل، “درخواست غیرقانونی” آمریکا برای پایان دادن به عضویت ایران در کمیسیون مقام زن را بر اساس ادعاهای بی‌اساس و استدلال‌های ساختگی با استفاده از روایت‌های جعلی و متصاد و متضاد با روح و متن منشور سازمان ملل دانست و گفت:حاکمیت قانون را در سازمان ملل تضعیف می‌کند.

این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران افزود: آمریکا و متحدانش در سرنگونی چندین دولت مشروع به دو روش آشکار و پنهان مشارکت و دخالت داشته اند. اگر نتوانند دولت دست نشانده خود را به قدرت بازگردانند، کودتایی به راه خواهند انداخت، اگر قادر به متوقف کردن پیشرفت شما در علم، فناوری و انرژی هسته ای نباشند، دانشمندان شما را ترور خواهند کرد. اگر از اطاعت یا سر خم کردن در برابر سیاست های ظالمانه آنها امتناع کنید، آنها اقدام به اعمال فشارهای حداکثری و تحمیل تحریم های غیرقانونی حتی بر حوزه دارویی خواهند کرد، و اگر نتوانند از پیوستن شما به یک نهاد بین المللی جلوگیری کنند، هر کاری که برای خاتمه دادن به عضویت شما در آن نهاد لازم باشد انجام خواهند داد.

سفیر ایران تصریح کرد: تمامی این سیاست‌ها که تقریباً ۴۰ سال علیه جمهوری اسلامی ایران اجرا شده، با قصد جلوگیری از پیشرفت ایرانیان، به‌ویژه زنان و دختران ایرانی می باشد.

ایروانی اظهار داشت: درخواست آمریکا صرفاً نمونه بارز دیگری از ریاکاری آن است. ایالات متحده برای دستیابی به هدف سیاسی نامشروع خود، سوء استفاده و منحرف کردن مفاهیم ارزشمندی مانند حقوق بشر را به یک رویه استاندارد تبدیل کرده و با استفاده از پلتفرم ها و منابع سازمان ملل به نوعی به آن دست یافته است.

 پیشنهاد روسیه برای بررسی حقوقی اقدام آمریکا

روسیه پیشنهاد حضور مشاور حقوقی در این نشست اکوسوک را داد که نظر دهد آیا اقدام آمریکا بر اساس آیین کار شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد (اکوسوک) و قانونی است که این پیشنهاد به تصویب نرسید.

نماینده روسیه گفت که مکانیزمی برای لغو عضویت کشورها از کمیسیون مقام زن سازمان ملل وجود ندارد و پیشنهاد داد پیش از رای‌گیری در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل، جنبه‌های حقوقی چنین اقدامی را بررسی کند.

نماینده روسیه با بیان اینکه مطمئن است در ایران تحقیقات جامع و کاملی درباره کشته شدن مهسا امینی انجام شده است، به پیشنهاددهندگان قطعنامه علیه ایران گفت که اول وضع خودشان را بهبود ببخشند.

وی تصریح کرد: به یاد نمی آورم که هرگز در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل درباره سرکوب معترضان مسالمت‌آمیز در فرانسه و انگلیس جلسه‌ای برگزار شده باشد. یا بعد از کشته شدن جرج فلوید در آمریکا چنین جلسه‌ای برگزار شود.

نماینده روسیه گفت که اکوسوک افراد را از مناطق مختلف جهان را دور هم جمع می کند تا اقدام مشترک برای توسعه را ترویج کنند. آمریکا به همراه سایر کشورهای همیشه حامی خود بار دیگر تصمیم گرفته یک مخالف سیاسی خود را تحت فشار قرار دهد و عضویت یک کشور مستقل و تاثیر گذار را در کمیسیون مقام زن لغو کند. این اقدام برخلاف قوانین کنونی اکوسوک است.

مخالفت یکصدای کشورها با قطعنامه سیاسی آمریکا
نماینده چین در سازمان ملل نیز در این نشست گفت: ما مخالف قطعنامه لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن هستیم. قطعنامه ارائه شده توسط آمریکا سرشار از خطا است. این قطعنامه بر مبنای هیچ قانونی نیست بلکه بر مبنای قلدری آشکار، ریاکاری و استاندارد دوگانه است.

نماینده چین اظهار داشت: معتقدیم ایران و مردم این کشور می‌توانند مسائل داخلی را بدون دخالت دیگران مدیریت کنند.

نماینده پاکستان نیز در سخنانی گفت: قوانین کمیسیون مقام زن سازمان ملل نشان می دهد که برای عضویت یک کشور باید انتخابات انجام شود اما هیچ قانونی مبنی بر لغو عضویت یک کشور در این کمیته وجود ندارد.

نماینده پاکستان با بیان اینکه آیا هیچ نقض حقوق بشری در سایر کشورها رخ نمی دهد، تصریح کرد: تکیه بر مسایل حقوق بشر همیشه باید بر اصول بی طرفی، شفافیت، هدفمندی، عدم رویکرد انتخابی و عدم سیاسی کاری بنا شود. رویکرد انتخابی علیه یک کشور برای پیشبرد اهداف سیاسی و منطقه ای برخلاف تمام این اصول است.

دستان خالی سفیر آمریکا برای پاسخ به استدلال های مخالفان

اما آمریکا و متحدان غربی و شرکایش بر اظهارات غیرسازنده و مداخله جویانه خود اصرار و آنها را تکرار کردند و لیندا توماس گرینفیلد سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد با تکرار اتهامات ضد ایرانی واشنگتن اعلام کرد: به فشار علیه ایران ادامه می‌دهیم.

سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل در پی لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره برخوردار نبودن این قطعنامه از حمایت گسترده و رای منفی و ممتنع زیاد کشورها به آن گفت: تنها رای موافق به حساب می آید و آرای موافق بیشتر بود.
سفیر آمریکا در پاسخ به سوالی درباره شکایت برخی از کشورها از جمله چین ، روسیه و پاکستان در خصوص غیر قانونی بودن اقدام آمریکا مدعی شد: این یک اقدام تاریخی بود و ما قبلاً آن را انجام نداده بودیم اما اقدام درستی بود و ما پیام قوی به دولت ایران و زنان این کشور ارسال کردیم.

این مقام آمریکایی مدعی شد: ایرانی ها از این اقدام عصبانی شده اند آنها به این قطعنامه اعتراض کردند. من نمی دانم چرا می خواهند در این کمیسیون حضور داشته باشند اما اکنون می دانند اگر می خواهند در این کمیسیون باشند باید رفتار خود را تغییر دهند. ما امیدواریم شاهد این تغییر رفتار باشیم.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز از اقدام ضد ایرانی کشورش در لغو عضویت ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل ابراز خرسندی کرد و مدعی شد که این نشانه اجماع فزاینده بین المللی درباره ایران است.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا روز چهارشنبه به وقت محلی با انتشار بیانیه ای با تکرار ادعاهای ضد ایرانی در پی لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل افزود که امروز لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن طی یک رای تاریخی در واکنش به سرکوب سیستماتیک زنان و دختران از سوی حکومت ایران صورت گرفت.

این مقام آمریکایی بدون اشاره ای به مخالفت کشورها و اظهارات مخالفان این اقدام سیاسی واشنگتن مدعی شد: این رای نشانه دیگری از اجماع فزاینده بین المللی درباره ایران و مطالبات برای پاسخگویی است. آمریکا با متحدان و شرکای خود در سراسر جهان همکاری می کند تا ایران را به خاطر اقدامات علیه مردم خود به ویژه معترضان مسالمت آمیز، زنان و دختران و کمک به خشونت علیه مردم اوکراین و اقدامات بی ثبات کننده در سراسر منطقه خاورمیانه مسئول بداند.

رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران نیز در واکنش به لغو عضویت ایران از کمیسیون مقام زن با اذعان به همسویی آمریکا با مخالفان جمهوری اسلامی ایران گفت که نقش فعالان حقوق زنان و حقوق بشر در رای‌گیری امروز حیاتی بود.

چهره بی نقاب آمریکا در نشست اکوسوک

به گزارش ایرنا، همزمان رایزن نمایندگی ایران در سازمان ملل روز چهارشنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت سازمان ملل با عنوان “حفظ صلح و امنیت بین المللی؛ جهت گیری جدید در چندجانبه گرایی” با اشاره به اقدام غیرقانونی آمریکا در نشست شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل( اکوسوک) در پایان دادن به عضویت جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون مقام زن، گفت: در حالی که نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت در حمایت از چندجانبه گرایی و دفاع از منشور سازمان ملل متحد صحبت کرد اما همزمان، در نشست دیگر سازمان ملل و در جلسه شورای اقتصادی و اجتماعی، چهره واقعی و بدون نقاب آمریکا را به نمایش گذاشت.

رایزن نمایندگی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: آمریکا در رفتاری ریاکارانه، با به راه انداختن کمپین تبلیغاتی و اطلاعات نادرست علیه جمهوری اسلامی ایران، درخواست غیرقانونی و بی اساس خود را برای محروم کردن ایران از امتیازات عضویت خود به عنوان عضو منتخب کمیسیون مقام زن، که ایران از طریق یک روند انتخاباتی شفاف و دموکراتیک به آن ملحق شد، دنبال کرده است. متاسفانه، چنین تصمیمی با انگیزه سیاسی، به طور غیرقانونی و توسط یکی از اعضای قانون شکن و قلدر سازمان ملل انجام شد که به حاکمیت قدرت متوسل شد و برای دستیابی به هدف سیاسی خود فشار سیاسی زیادی را بر اعضای مستقل اوکوسوک برای همراهی با تصمیم این کشور اعمال کرد.

نماینده ایران اظهار داشت: پایان دادن به عضویت کمیسیون مقام زن، نشانه آشکار دیگری از بازگشت یکجانبه گرایی بود. اقدام امروز ایالات متحده یک حمله آشکار به بنیاد قانونمدار سیستم سازمان ملل و تمسخر چندجانبه گرایی بود. همچنین منشور سازمان ملل متحد، از جمله اصل برابری حاکمیتی کشورها در عضویت و مشارکت معنادار و برابر در همه مجامع چندجانبه را نقض کرده است که به عنوان پایه کلیدی چندجانبه گرایی و نظام سازمان ملل تلقی می شود. این اولین بار نیست که آمریکا نظام سازمان ملل و چندجانبه گرایی را تضعیف می کند. در واقع، ایالات متحده به دلیل نقض منشور سازمان ملل متحد و قوانین بین المللی شناخته می شود.

دخالت نداشتن دبیر کل یا ناتوان در قبال فشارهای آمریکا

استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل روز چهارشنبه به وقت محلی در نشستی با خبرنگاران درباره قطعنامه ضدایرانی آمریکا در شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد (اکوسوک) و لغو عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل افزود: این یک تصمیم از سوی اعضای اکوسوک بود و دبیرکل سازمان ملل در آن دخالت نداشته است.

دوجاریک در پاسخ به سوالی درباره مشورت با بخش حقوقی سازمان ملل درباره این اقدام ضد ایرانی آمریکا نیز گفت که اطلاعی از مشورت ندارد.

سخنگوی سازمان ملل در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه دبیرکل مدافع اصلی چندجانبه گرایی و منشور سازمان ملل است، آیا این حرکت تهدیدی برای چندجانبه گرایی نبود؟ پاسخ داد: موضع دبیرکل این است مشارکت کشورها در چندجانبه گرایی در نهاد های مختلف بین المللی مهم است. رعایت اصولی که در منشور سازمان ملل به آن اشاره شده و احترام به حقوق بشر اهمیت دارد.

همچنانکه مخالفان قطعنامه آمریکا اعلام کردند قطعنامه ضد ایرانی واشنگتن بر مبنای هیچ قانونی نیست بلکه بر پایه قلدری آشکار، ریاکاری و استاندارد دوگانه است.

همچنین با توجه به اظهارات سخنگوی سازمان ملل مبنی بر اینکه آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل دخالتی در این زمینه نداشته است، نشان دهنده آن است که حتی دبیرکل سازمان ملل توانایی آن را ندارد تا در ظرفیت خود به عنوان حافظ منشور ملل متحد و در چارچوب مسئولیت‌های دبیرکل از اصول منشور ملل متحد حمایت و از تلاش‌های غیرسازنده و مخرب به رهبری آمریکا جلوگیری کند.

از این رو، به نظر می رسد آقای دبیر کل عملا در برابر فشارهای واشنگتن و لابی آن در سازمان ملل دارای اختیار و قدرتی نیست و واکنش های او صرفا در حد ابراز نگرانی و اقداماتش در حد دنبال کردن تحولات است./ایرنا