روش شناختی امام (ره) در حوزه هنر کارگشا بوده است

سیدعباس صالحی روز  چهارشنبه در  اختتامیه اجلاس تبیین اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره) در حوزه فرهنگ و هنر، اظهار داشت: توجه امام راحل به اینکه بسیاری از عناوین در آیات، روایات و اخلاق فقهی ذاتی نیستند بلکه عرضی هستند مانند حکم ایشان در مورد نگهداری شطرنج و مجسمه سازی بسیاری از مشکلات را در حوزه هنر برطرف ساخت.

وی با بیان اینکه امام خمینی(ره) از یک سو شخصیتی عارف، از سویی دیگر شخصیت مرجع و مجتهد و از جهتی دیگر شخصیت رهبر سیاسی، اجتماعی و بنیانگذار انقلاب را دارا بودند، افزود: ترکیب این سه نوع شخصیت نگاه ویژه ای به ایشان در حوزه هنر داده بودند.

صالحی ادامه داد: نگاه امام راحل به هنر در این جمله ایشان که می فرمایند: “هنر انقلابی، اسلامی و دینی آن هنری است که مرکزش جمال حق است” خلاصه می شود.

این مسئول  با اشاره به اینکه نگاه امام خمینی (ره) به هنر داری سه گذاره است، خاطرنشان کرد: گذاره اول که مبتنی به سنت عرفا است، می گوید که خداوند در ذات و اخبار یک زیبای مطلق است.

صالحی اضافه کرد: گذاره دوم حضرت امام خمینی (ره) به مقوله هنر معتقد است که هستی زیباست، هستی را نمی توان به زیبا و نازیبا تقسیم کرد بلکه تمام ذرات کائنات، آیات، مرعات و تجلیات همه جمال جمیل عز وجل هستند.

وی با بیان اینکه گذاره سوم نگاه امام (ره) به هنر در نوع زیبا شناسی، هستی شناسی و معرفت شناسی است که معتقد است هر چه ناب تر و خالص تر باشد زیبا تر است، افزود: گذاره های ایشان بیانگر این امر هستند که هنرمند اول باید زیبایی را درک و سپس زیبایی را خلق کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: هنرمند برای خلق هنر و زیبایی باید اول آن را به خوبی درک و سپس تولید کند، هنرمند واقعی همیشه در این دور تسلسل می ماند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عرف را کلید دیگر حضرت امام خمینی(ره) در مقوله فرهنگ دانست و گفت: ایشان نیز به مانند سایر فقه های دیگر زمان خود معتقد بودند که عرف فقط به معنای فهم معنای مشترک نیست بلکه عرف جایگاه تطبیق را نیز دارد، مثلا در مقوله موسیقی سلیقه شخصی و فرد درمیان نیست ملاک عرف جامعه و تطبیق آن است.

صالحی با بیان اینکه کلید چهارم امام خمینی (ره) در مقوله هنر مصلحت است، افزود: ایشان به خوبی درک کرده بودند که حد و مرز نظم اجتماعی و نظام اسلامی مصلحت است، امام(ره) به عنوان یک فقیه اجتماعی گرا نه یک به عنوان یک فرد فردگرا به خوبی به جایگاه مصلحت در ایجاد نظام اجتماعی پی برده بود.

وی تاکید کرد: بر اساس نظر امام خمینی (ره) نظم اجتماعی و نظام نظام اسلامی مصلحت هایی را ایجاد می کند که باید عنوان براساس آنها تغییر یابند، مصلحت جامعه بسیار مهم تر از نظر فرد یا افرادی خاص است.

مقام عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه کلید پنجم امام خمینی (ره) عنصر زمان و مکان در عرصه هنر است، اضافه کرد: بسیاری از موضوعات را نمی توان با معیارهای سابق شناخت و در مورد آن حکم صادر کرد بلکه باید همه موارد براساس زمان و مکان تعرف شوند.

صالحی یادآور شد: هنرمندان کشور و کسانی که جریان نظری هنر را دنبال می کنند باید بیش از گذشته از کلیدهایی که امام خمینی(ره) در اختیار ما گذاشته اند استفاده کنند تا شاهد رشد و توسعه در این حوزه باشیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به بررسی دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) از نگاه سیاسی، اجتماعی و رهبری انقلاب به مقوله هنر اشاره کرد و گفت: ایشان معتقد بودند هنر باید تفکرزا و غفلت زدا باشد، بنیان گذار کبیر انقلاب در پیامی که در سال ۶۳ خطاب به هنرمندان داده اند به صراحت فرموده اند: “به هر وسیله که می توانید غفلت زدایی کنید، هنر اسباب غفلت نیست بلکه اسباب فطرت و تفکر است.

صالحی یادآور شد: امام راحل معتقد بودند که چیزهایی که به سادگی می توان دید باید در هنر به آن توجه شود.

وی با بیان اینکه اخلاقی بودن یکی دیگر از موارد مورد تاکید بنیانگذار کبیر انقلاب در مقوله هنر است، ابراز کرد: ایشان در مورد سینما می فرمایند که باید اخلاقی باشد، اخلاقی بودن عنصر دیگری است که برای عرصه هنر اهمیت فراوانی دارد.

صالحی اضافه کرد: مرز بین انسان و حیوان ناطق بودن نیست بلکه اخلاقی و غیراخلاقی بودن است، هنر اسلامی هنری می باشد که می تواند ارزش های ناب اخلاقی را به نمایش بگذارد.

وی در خدمت مردم بودن را از دیگر ارزش های مدنظر امام خمینی(ره) در موضوع هنر عنوان کرد و افزود: هنر متعالی از دیدگاه ایشان هنری است که بتواند در خدمت مردم باشد، سینما یکی از مظاهر تمدن است که باید در خدمت مردم باشد.

صالحی با بیان اینکه هنر از دیدگاه امام راحل باید تقویت کننده روح عزت در میان مردم باشد، اظهار داشت: هنرمندان، نویسندگان و شاعران باید روح شجاعت و حماسه را در میان مردم تقویت کنند.

وی با تاکید بر اینکه امام راحل معتقد بودند هنر باید در خدمت انصاف و عدالت ملی و جهانی باشد، افزود: هنر باید زبان خاموشان، افراد بی رسانه و زبان کام بریدگان باشد، هنر در عرفان اسلامی ترسیم کامل عدالت، شرافت و انصاف است.

به گزارش ایرنا، اجلاس تبیین اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره) در حوزه فرهنگ و هنر صبح امروز (چهارشنبه) به صورت مجازی آغاز شد و عصر امروز نیز  در حرم مطهر بنیانگذار جمهوری اسلامی با حضور حجت الاسلام سید حسن خمینی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی به کار خود پایان می‌دهد.

این اجلاس به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و در راستای تفاهمنامه‌ همکاری مشترک میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تولیت حرم حضرت امام خمینی (ره) در حال برگزاری شد.

در پایان این اجلاس از چهار امام‌ پژوه حجت‌الاسلام محمدحسین بهرامی، حجت‌الاسلام محمدرضا حشمتی، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی و مجتبی راعی (کارگردان سینما) تجلیل شد./ایرنا