کم آبی، مشکلی جدی اما حل شدنی

این روزها با توجه به گرم شدن زودرس هوا و فرا رسیدن تابستان، درباره کم آبی، خشکسالی و مواردی از این قبیل مطالب زیادی می خوانیم و می‌شنویم. کارشناسان می گویند که در سال جاری، متوسط بارندگی حدود ۵۲ درصد کاهش یافته، امری که سبب شده در روز های اخیر حدود ۱۰۰ شهر در وضعیت قرمز به سر ببرند. توجه به این نکته از این نظر اهمیت دارد که اگر در این زمینه تدابیر لازم اندیشه و دستورالعمل‌ هایی اجرایی نشود، مساله بحرانی‌ تر شده و تبعات آن نه تنها آن ۱۰۰ شهر بلکه ممکن است سایر شهر های کشور را نیز دربر بگیرد. نظر به اهمیت این بحث و یافتن راه حل برای آن، پژوهشگر ایرنا با “علی سیدزاده”، مدیر کل دفتر روابط عمومی و ارتباطات مردمی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به گفت و گو نشست که در ذیل مشروح آن را می‌خوانید:

کاهش میزان بارندگی در سال جاری

سیدزاده در خصوص دلایل کم آبی در سال‌های اخیر توضیح داد : وضعیت آب در شرایط موجود را باید به نوعی با چگونگی وضعیت بارندگی‌ ها در شرایط موجود بررسی کنیم که به چه صورتی است. آمارها نشان می‌دهد که میانگین بارندگی در سال آبی جاری تا کنون در کل کشور ۱۴۵ میلیمتر است که در سال گذشته این مقدار ۳۰۲ میلیمتر بوده؛ یعنی در حدود ۵۲ درصد کاهش بارندگی نسبت به سال گذشته به وجود آمده است. اگر بخواهیم با متوسط ۵۲ ساله مقایسه کنیم، حدود ۳۶ درصد کمبود بارندگی داریم که این رقم، رقم قابل توجهی است.

وی افزود: از میانگین ۵۲ درصدی که کل کشور کمبود بارندگی نسبت به سال گذشته دارند، بیشترین کاهش مربوط به حوزه آبریز مرزی شرق کشور است و بعد از آن حوزه آبریز قره قم یا در واقع شمال شرق کشور است. همچنین در فلات مرکزی ۵۸ درصد و خلیج فارس و دریای عمان ۵۴ درصد کاهش بارندگی نسبت به سال گذشته وجود دارد.

سیدزاده ادامه داد: این آمارها نشان می‌دهد که وضعیت، مناسب و مطلوب نیست. زیرا در سال گذشته در همین تاریخ ۸۰ درصد مخازن سدها پر بودند و در حال حاضر این مقدار حدود ۵۰ درصد است.

دلایل کم آبی در سال جاری

سیدزاده پیرامون دلایل کم آبی در سال جاری گفت: کاهش بارندگی‌ ها به دلیل تغییرات اقلیمی و آب و هوایی بوده است. به طوریکه دمای هوا تا کنون نسبت به موارد مشابه با سال گذشته حدود یک تا دو درجه افزایش داشته است. وضعیت اقلیمی و آب و هوایی که عامل بسیار مهم کم آبی است در کنار سایر مصارف بی رویه سبب شده اکنون با وضعیت جدی و بحرانی رو به رو شویم.

وی افزود: از مجموع شهرهای کشور، ۲۸۲ شهر در وضعیت تنش آبی قرار دارند که در حدود ۱۰۰ شهر وضعیتشان قرمز است. شرایط قرمز به این مفهوم است که این شهرها در پیک مصرف یعنی زمانیکه دما در بالاترین درجه و نیاز به مصرف آب بیشتر است، در حدود ۲۰ درصد با کمبود منابع آبی مواجه هستند.

راهکارها

سیدزاده درباره راهکارهایی برای حل مساله کم آبی در کشور گفت: یکی از مهمترین راهکارها کنترل مصرف بهینه آب توسط مردم و رعایت الگوهای مصرف آب است که به طرق مختلف می‌توان آن را انجام داد. برای مثال با کاهش زمان استحمام می‌توان به این موضوع کمک کرد. زیرا یکی از قسمت‌ هایی که در منازل بیشترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص داده، همان مساله استحمام است. بنابراین کاهش زمان آن و همچنین کاهش زمان شستشوی ظروف در منزل راهکار دیگر است. اگر در منزل باغچه‌ای وجود دارد، بهتر است در ساعات اولیه صبح و یا ساعات انتهایی شب آبیاری شود تا از تبخیر آب جلوگیری گردد.

وی افزود: باید از شتشوی ماشین داخل منزل جلوگیری و به جای آن از کارواش استفاده کرد. همچنین بهره مندی از تجهیزات کاهنده مصرف در داخل منازل نیز می‌تواند کمک کند تا تابستان ۱۴۰۰ بدون مشکل بگذرد.

سیدزاده در پایان تصریح کرد: با توجه به کاهش ۲۰ درصدی منابع آب در شهرهایی که در وضعیت قرمز بسر می‌برند، اگر بتوان در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی کرد، قطعا می توان بر این وضعیت قرمز چیره شد و وضعیت مصرف آب را در شهرهای کشور کنترل و مدیریت کرد./ایرنا