گفت و گو با مردم راهی برای شناسایی و حل مشکلات

گفت و گو یکی از راه‌ های مشارکت مردم در شناسایی مسایل و مشکلات و حل آنها است. کارشناسان معتقدند زمانیکه مردم بدانند نظرشان اهمیت دارد، انگیزه آنها برای مشارکت در حل مسایل نیز بیشتر می‌شود. همچنین مشارکت و به گفت و گو طلبیدن مردم می‌تواند زمینه ساز اعتماد و در نتیجه پشتیبانی بیشتر از دولت شود. با این حال گفتنی است که بحث مشارکت مردم در طی تاریخ و ادوار مختلف اشکال مختلفی به خود گرفته و با توجه به دولت‌ها در هر دوره زمانی به نوع خاصی از آن توجه شده است که در این میان توجه دولت سیزدهم و خصوصا توجه رییس جمهور منتخب «سید ابراهیم رییسی» به این مساله می‌تواند نوید بخش راه تازه‌ای برای شناسایی مشکلات و حل آنها باشد. نظر به اهمیت این موضوع، پژوهشگر ایرنا با “محسن مسعودیان”، جامعه شناس و استاد دانشگاه به گفت و گو نشست که در ادامه مشروح   می‌خوانید:

شناسایی مشکلات به کمک نخبگان و نظرخواهی از مردم

مسعودیان با بیان این که یکی از مهمترین ویژگی‌های جامعه متمدن امر گفت و گو است؛ بیان کرد: گفت و گو عامل تمایزبخشی است بین توحش و زندگی جمعی مسالمت آمیز است و به عبارتی گفت و گو یکی از بهترین شاخص‌ های جامعه فرهیخته است. خداوند بهترین نعمتی را که به انسان‌ ها عطا فرموده زبان است و به مدد زبان است که می‌توانیم با دیگران صحبت و گفت و گو کنیم. در واقع به کمک گفت و گو است که می‌توان انسان‌ ها را گرد هم جمع کرد و قرارداد هایی را تنظیم کرد.

وی  در ادامه فزود: آقای رییسی، رییس جمهوری منتخب ایران، نکته بسیار خوبی را اشاره کرده‌اند و آن این است که برای رفع مسایل و مشکلات جامعه باید با مردم گفت گو کرد. از این رو، در اینجا دو سوال مطرح می‌شودکه لازم است به آنها پرداخته شود. یک با دولت درباره چه چیزی گفت و گو کنیم و دوم این که چگونه با دولت گفت و گو کنیم. برای پاسخ به پرسش اول باید گفت ابتدا باید مسایل و مشکلات مبرم جامعه شناسایی شوند. مادامیکه مسایل جامعه شناسایی نشوند و ما دغدغه مند امور و مسایل واقعی کشور نباشیم، نمیتوانیم مسایل و مشکلات جامعه را حل کنیم. لذا شناسایی این مسایل و مشکلات هم کافی است به نخبگان جامعه رجوع کنیم. مثلا در حوزه اشتغال لازم است به سراغ جامعه شناسان، جمعیت شناسان و اقتصاددانان برویم. یا در مورد آب به سراغ متخصصان حوزه زیست آب و منابع طبیعی برویم. برای هر کدام از این مسایل می‌توانیم به گروه نخبگان مراجعه کنیم. گروه نخبگان به عنوان مرجع انتخاب شده مردم هستند و مردم نظرات آنها را پیرامون مسایل و مشکلات می خوانند و در اینصورت می توانند تایید یا رد کنند. پس از اینکه مسایل دقیقا بررسی شد و ایرادات مطرح شد، دولت موظف است آنها را در یک تارنما یا سایتی عیان سازد و مردم به میزان اهمیت این مسایل و مشکلات رای دهند. پس از رای گیری درباره اهمیت این مسایل از سوی مردم به نحوی به پاسخ به پرسش اول میرسیم یعنی اینکه چگونه با دولت گفت و گو کنیم.

روش‌های گفت و گو با مردم

مسعودیان در خصوص روش‌ های گفت و گو با مردم توضیح داد: برای گفت و گو با دولت باید راه‌ های مختلفی تعبیه شود. امروزه به دلیل رشد روزافزون جمعیت مسایل امنیتی کمتر می‌توان با مسوولین کشور بصورت رو در رو و چهره به چهره گفت و گوکنیم. بنابراین برای این کار نیاز است از طریق فضای مجازی یا حتی وسایل ارتباطی نظرات مردم را جویا شویم. با ایجاد وب سایت هایی که نظرات و رای عمومی را جمع آوری می‌کنند و در قالب پرسشنامه‌های بسته، دولت می‌تواند نظرات مردم را جویا شود. در ثانی دولت باید از طریق پرسشگران استخدام شده در میان طبقات متفاوت اجتماعی به لحاظ علمی و معیشتی حضور پیدا کند و آرا نخبگان و مردم را چه به صورت روش کمی و چه بصورت روش کیفی و مصاحبه جمع آوری کند.

راهکار مناسب چیست؟

این جامعه شناس به بررسی روش های ارتباط با جامعه برای شناسایی مسایل و مشکلات پرداخته و گفت: مردم باید از طریق نخبگان هر حوزه که عموما در دانشگاه هستند یا مجربینی که در دستگاه‌های مختلف کار کرده‌اند و یا در حوزه‌های مساله مند تجربه دارند، مسایل را بگویند آنگاه پس از جمع‌آوری پاسخ‌های نخبگان و مجربان و آگاهان، دولت از تیمی که خود از خبرگان و منتخب مردم است استفاده کند و پاسخ‌ها و راه حل‌ها درباره مسایل و مشکلات را مطرح کند. جمیع آرا و نظرات خبرگان را جمع آوری کند و پس از پالایش پاسخ‌ها بهترین آن راهکارها را بکار ببرد. حتی در این زمینه می‌تواند از راه حل‌های کشورهای دیگر که موفق هم بوده استفاده کند. این گفت و گو ماند دور دورانی در بازه‌های زمانی مختلف سالانه یا میانه سال بین مردم و دولت می‌چرخد و حتی در بخش‌های مختلف می‌تواند تقسیم بندی شود.

وی در پایان افزود: گفت و گو زمینه را برای حفظ اعتماد و پشتیبانی ملت از دولت و مشارکت ملت در تصمصیات دولت تقویت می‌کند. گفت و گو بارزترین نقطه تمدنی مشارکت میان ملت‌ها و دولت‌ها است. بنابراین باید این گفته آقای رییسی را به فال نیک بگیریم تا ببینبم چگونه این سخن در آینده عملیاتی خواهد شد./ایرنا