روند ارسال امانات پستی به خارج از کشور

اساس کار پست به عنوان یک شبکه جهانی این است که کشور‌های مختلف بتوانند کالا و مرسولات خود را از مسیری امن، با کیفیت مطلوب دریافت کنند. به عنوان یک شهروند، شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که وقتی بسته‌ای را برای ارسال به خارج از کشور تحویل پست می‌دهید چه روندی را طی می‌کند تا به دست گیرنده در آن سر دنیا برسد و یا بالعکس در مورد بسته‌هایی که برایتان از خارج از کشور ارسال می‌شود روال به چه صورت است؟

به گزارش روابط عمومی شرکت ملی پست باشگاه خبرنگاران جوان در گفتگو با مهدی مقصودی مدیرکل مرکز تجزیه و مبادلات کشور به بررسی  روند ارسال امانات پستی به خارج از کشور پرداخته است که شرح آن در ادامه آمده است.

 پست خارجه زیر نظر چه سازمانی فعالیت می‌کند؟
اساس کار پست به عنوان یک شبکه جهانی این امکان را فراهم می‌آورد که مردم کشور‌های مختلف بتوانند کالا و مرسولات خود را از مسیری امن، با کیفیت مطلوب و مقرون به صرفه به مقاصد مورد نظرشان در اقصی نقاط دنیا ارسال کند. لازم است در ابتدا، اشاره‌ای مختصر به تاریخچه پست در جهان داشته باشم؛ اتحادیه جهانی پست (UPU)، در نهم اکتبر سال ۱۸۷۴ یعنی ۱۴۷ سال قبل، در برن سوئیس تاسیس شد، این اتحادیه متشکل از ۱۹۲ کشور است که با تدوین اساسنامه‌ای شامل قوانین، مقررات و شیوه نامه‌های مرتبط با حوزه حمل و نقل، ترانزیت و دریافت و ارسال کالا و مرسولات، اصول و قواعد اصلی اجرای فرایند‌های پستی را برای تمامی کشور‌های عضو در دنیا همگام و همسو نموده است.
نظام پستی بین المللی که به اختصار IPS نامیده می‌شود با در اختیار نهادن نرم افزاری واحد که به همین نام (IPS) شناخته می‌شود، در بستر الکترونیک تمامی داده‌های ورود، خروج، رهگیری و رصد مرسولات پستی در سطح بین المللی را در دسترس اعضا قرار می‌دهد، بر این مبنا، مشتریان در هرکشوری که باشند، می‌توانند با مراجعه به سایت پست و سیستم رهگیری کشور خود، از وضعیت مرسوله مطلع شوند.

 جایگاه ایران در اتحادیه جهانی پست چگونه است؟
ایران جزو پنج کشور نخستی است که در سال ۱۸۷۷ میلادی برابر با سال ۱۲۵۶ خورشیدی، عضو اتحادیه جهانی پست شده و درحال حاضر (۱۳۹۷-۱۴۰۱) نیز رئیس اتحادیه آسیا-اقیانوسیه (APPU) است که نشانگر نقش تعیین کننده پست ایران در منطقه و جهان می‌باشد، این اتحادیه منطقه‌ای هماهنگ کننده روابط و تعاملات بین کشور‌های آسیا و اقیانوسیه با اتحادیه جهانی پست است. در خصوص گستره‌ی مبادلات بین المللی پست ایران باید بگویم، کشور ما با تمامی کشور‌های عضو اتحادیه جهانی پست به استثناء رژیم اشغالگر قدس، مراودات پستی دارد.

 فرایند‌های مرتبط با ارسال یا دریافت پست خارجه به چه صورت است؟

کشور ما در زمینه دریافت و ارسال مرسولات خارجه، یکی از کشور‌های پیشرو و فعال است به طوری که تمامی دفاتر پستی ما قابلیت پذیرش پاکات عادی را دارند و مشتریان به سهولت می‌توانند پاکت عادی خود را با در نظر گرفتن مقصد و تعیین میزان تمبر بر اساس نرخ پستی در صندوق پست خارجه انداخته و ارسال کند.
در خصوص مرسولات ثبتی چندین دفتر پستی و باجه منتخب (GPO) در سطح شهر‌ها وجود دارد که کارمندان پست با گذراندن آموزش‌های لازم قوانین و مقررات گمرکی به عنوان نایب گمرکی، اسناد، مدارک و هدیه و سوغات را قبول و ضمن تطبیق آن با قوانین گمرکی ارسال می‌نمایند.

آیا تخمینی از مدت زمان رسیدن یک مرسوله به دست گیرنده در خارج از کشور دارید؟
مدت سیر مرسولات متاثر از پارامتر‌های بخصوصی از قبیل وجود پرواز مستقیم یا ترانزیت، فاصله کشور ما با کشور مقصد (جزو کدامیک از سه گروه منطقه بندی کشور‌ها باشد) و  کارآمدی نظام پستی و گمرکی کشور مقصد از حیث تسهیل و تسریع روند ترخیص مرسوله پستی (توسط گمرک به عنوان مرزبان اقتصادی) است. اما می‌توان گفت؛ میانگین مدت زمان تحویل مرسوله پستی صادره خارجه در شرایط معمول ۱۰ روز است، البته این زمان متغیر است به طور مثال سال گذشته، به درخواست فدراسیون پزشکی نمونه‌های آزمایش دوپینگ ورزشکاران راهی المپیک را به کشور آلمان ارسال کردیم و ۸۰ درصد این نمونه‌ها سه روزه در کشور مقصد تحویل شد.

 در مورد نرخ ارائه خدمات پستی خارجه چطور؟
ارسال کالا به خارج از کشور تا ۸۰ دلار (به عنوان سقف ارزش کالا) امکان پذیر است، اما در خصوص نرخ خدمات پستی،تعرفه نرخ ارسال مرسولات خارجه، مصوب کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات است و بر استطاعت پذیر بودن نرخ تاکید شده است. به طوریکه در مقایسه با کورییر‌ها یا شرکت‌های حمل و نقل بخش خصوصی، نرخ ارسال مرسوله به خارج از کشور در بستر پست پائین‌تر و برای مشتری به صرفه‌تر است.توصیه می‌کنم، مشتریان گرامی پیش از مراجعه به ادارات پست، نرخ‌ها و مقررات پستی را در سایت شرکت ملی پست به نشانی (www.post.ir) مطالعه شود.

آیا اطلاعاتی از حجم و ترافیک ارسال مرسولات به خارج از کشور موجود است؟
بله؛ روزانه حدود هشتصد تا هزار فقره مرسوله برای ارسال به خارج از کشور در اداره پست‌های خارجه مستقر در فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) آماده سازی می‌گردد که اقلامی از قبیل هدایا و سوغات، خشکبار و پوشاک بیشترین حجم این مرسولات را تشکیل می‌دهند.در ۶ ماهه نخست سال جاری نیز، ترافیک مرسولات پستی ارسالی به خارج از کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش داشته است و بیشترین ترافیک ارسال مرسولات پستی به کشور‌های آلمان، آمریکا، استرالیا و کانادا است.

 اساسا چه کالا‌هایی را می‌توانیم با پست به خارج از کشور ارسال کنیم؟
برخی از کالا‌ها از نظر پست و گمرک جزو ممنوعات هستند، به طور کلی پست کردن اقلامی مانند اشیا قیمتی، طلا و نقره یا مواد اشتعال زا، مایعات و یا برخی مواد شیمیایی و هرگونه کالا و اقلامی که ممنوعات پروازی نیز باشند ممنوع است، همچنین کالا‌های انبوه و تعداد بالا که خارج از مصرف شخصی باشد و باعث ایجاد یک جریان تجاری شود به دلیل متفاوت بودن قوانین گمرکی ارسال بار تجاری، باید صرفا از طریق حوزه گمرک بار، احراز و ارسال شوند.

تاثیر پاندمی کرونا بر ارسال و دریافت مرسولات خارجه چگونه بود؟

همانطور که مشخص است پاندمی یا همه‌گیری جهانی ویروس کرونا بر مبادلات پستی بین المللی تاثیر بسزایی داشته است، اعمال محدودیت ها‌ی پروازی در سطح بین الملل ارائه خدمات پستی را با نوسان و چالش جدی روبرو کرد و به تبع آن کشور ما نیز از این قائده مستثنی نبود، ولی خوشبختانه ایران جزو نخستین کشور‌هایی بود که توانست این بحران را به خوبی پشت سر بگذارد.

 با توجه به اینکه در ماه‌های آغازین پاندمی، سازمان بهداشت جهانی از ماندگاری ویروس کرونا بر روی اشیاء خبر داد، آیا در این خصوص اقدامی صورت گرفته است؟
بله، در این دوران با در نظر گرفتن حساسیت و خطرات موجود بر مبنای توصیه‌های اتحادیه پستی جهانی و سازمان بهداشت جهانی، مرسولات وارده از کشور‌های دیگر را قرنطینه کردیم و پس از آن هم با ضدعفونی کردن بسته‌ها و امانات سعی کردیم زنجیره انتقال ویروس را قطع کنند.

به عنوان پرسش پایانی، آیا پیشرفت فناوری و الکترونیکی شدن کارها و مراودات تاثیری بر ارسال و دریافت کالا و مرسولات پستی خارجه داشته است؟
با توجه به اینکه عمده مخاطبین پست خارجه، هموطنان مقیم خارج از کشور، شرکت‌های بازرگانی و تجاری که نمونه کالا و تولیدات خود را ارسال می‌کنند و در کنار آن‌ها دانشجویان هستند. می‌توان گفت؛ مسلما بی تاثیر نبوده است،به خصوص در زمینه ارسال اسناد و مدارک، لازم است به این نکته اشاره کنم که؛ شاید امروزه با فراگیر شدن فناوری و استفاده از شبکه‌های مجازی فاصله‌ها کوتاه شده باشد، اما هنوز هم دریافت یک بسته پستی از طرف خانواده و عزیزان حال و هوا و لطف خاص خودش را دارد به همین دلیل به دانشجویان مقیم خارج از کشور توصیه می‌کنم فارغ از چهارچوب دریافت سوغات از طرف خانواده، هر از گاهی در حد بضاعت خود برای پدر و مادر هدیه‌ای تهیه و ارسال نمایند و شیرینی دریافت یک بسته غیرمنتظره از طرف فرزند را هم برای والدین خود فراهم کنند.