نقش پر رنگ جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه

در جهان کنونی هر منطقه از جهان سهمی در تحولات بین المللی دارد، منطقه افریقا، امریکا و اروپا هرکدام در دوره ای از تاریخ شاهد تحولات مخمی در درون خود بوده اند و تعدادی از کشور ها در این تحولات به صورت مثبت یا منفی نقش داشته اند، بی شک منطقه استراژیک خاورمیانه، از مهم‌ترین مناطقی است که تمرکز و توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است.

موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک، ذخایر عظیم انرژی، از مهم‌ترین عواملی است که باعث اهمیت دو برابری این منطقه شده است، هرکدام از کشور های منطقه و سازما‌ن‌های بین‌المللی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، برای توسعۀ نفوذ و حضور در خاورمیانه به رقابت می پردازند و هر کدام از آنها در صدد برآورد کردن اهداف و نیات خود در این منطقه مهم هستند.

در راس این کشورها و بازیگران بین المللی آمریکای جهانخوار بیشترین نقش را بازی کرده و به عنوان مهمترین نهاد فرامنطقه ای در معادلات سیاسی، امنیتی و افتصادی این منطقه همیشه دخیل بوده و این منطقه برای دیگر بازیگران در درجه دوم قرار دارد، رویکرد های سیاسی‌ که این کشور و ابعاد متنوع و گستردگی آن رویکرد ها بر نحوه ی شکل گیری و تغییر و تحول ساختار های قدرت در این منطقه استرالیا موثر بوده است.

آمریکا در راهبردهای خاورمیانه ای خود اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدتی بسیاری را دنبال می کند و توامان از ابزارهای متنوع سخت و نرم برای تحقق این اهداف استفاده میکند ، نظم جدیدی که در نطر آمریکا باید حاکم بر خاورمیانهی جدید باشد، بر اساس توازن قوا و جلوگیری از ایجادیک ابرقدرت در منطقه است.

آمریکا تلاش دارد تا با کمک و یاری قدرتهای منطقه از قدرت گرفتن یک کشور در این منطقه جلوگیری کند تا از این طریق توازن قوا در در این منطقه ثابت نگه دارد و از این طریق اهداف سیاسی ، اقتصادی و امنیتی خود را دراین منطقه دنبال کند.
اما در این جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهمترین بازیگران قدرتمند و پر نفوذ منطقه ای بیشترین نقش را در ایجاد نظم منطقه ای و شکل دهی به ساختارهای سیاسی ،اقتصادی و امنیتی خاورمیانه دارد.

نقش جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقه ای آنقدر پر رنگ و تاثیر گذار است که حتی قدرت های فرا منطقه ای به آن اذعان دارند و خاور میانه بدون ایران امکان پذیر نمی دانند چرا که همیشهیک سر تحولات مثبت در خاور میانه، جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، چیزی که حتی آمریکای استعمار گر به آن معترف است.

از این رو، جمهوری اسلامی ایران همواره سعی داشته است سیاست های راهبردی خویش را متناسب با ساختار های قدرت در این منطقه و سیاست خارجی دیگر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای به خصوص آمریکا بازسازی نماید، تا از این طریق هم از فرصت های به و جود آمده بهره برداری نماید و هم هزینه های احتمالی ناشی از قدرت بازیگری دیگر بازیگران را به حداقل ممکن برساند، جمهوری اسلامی ایران، به عنوان عامل ثبات در منطقه، از سیاست بیطرفی فعال در قبال قدرتهای بین المللی در عین جلوگیری از بروز خلا قدرت در خاورمیانه، می پردازد، کشورهای حاشیه خلیج فارس همواره سعی داشتند، منطقه ی خاور میانه را بدون نقش آفرینی ایران مدیریت کنند در حالی که چنین چیزی امکان ندارد و خودشان هم بارها فهمیده اند، خاور میانه بدون نقش های فعال و مثبت ایران در تحولات آن امکان ندارد.

در سال ۵۷ و با پیروزی انقلاب، جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاور میانه محوریت دیپلماسی خود را روی پیگیری روابط خوب، برادرانه و حسنه با تمام همسایگان بنا گذاشته و به گونه ای که با گذشت ۴۰ سال از آن دوران، امروز هم جمهوری اسلامی ایران محور سیاست خارجی خود را روی همین اصل بنا نهاده است و آن هم داشتن بهترین روابط با همسایگان خود است، این مهم، هم از نظر اصول دینی مورد تایید است و هم از نظر عقلی و منطق سیاست خارجی مورد تاکید است، علیرغم تمام مشکلات تحریمی، جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر از وضعیت مناسب و نفوذ قابل توجهی در منطقه خاورمیانه برخوردار است و نقش آن در این تحولات غیر قابل انکار است و در حقیقت ایرانیکی از قدرت های برتر منطقه خاور میانه است.