بازار داغ گیاهان دارویی، هدیه بهار به شهروندان ایوانی

شهرستان ایوان در شمال استان ایلام قرار داشته و مرکز آن شهر ایوان است، این شهرستان با طبیعت بکر در میان کوه های سر به فلک کشیده زاگرس با دشت های فراخ و کوهپایه های پوشیده از گل و گیاه و درختان بلوط و بنه از طبیعتی چشم نواز برخوردار است که زیبایی های آن قابل وصف نیست.

افزون بر دلپذیری هوا، طراوت، شادابی و قرار گرفتن در طبیعت بکر و زیبا این شهرستان به دلیل طبیعت چهار فصل و موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد از تنوع زیستی بالایی برخوردار و به همین دلیل از گونه های گیاهی متنوعی بهره مند است.

در این میان گیاهان دارویی که از ارزش اقتصادی، درمانی و خوراکی ویژه ای برخوردار و شفا بخشی این اکسیرهای نایاب خدادادی در درمان دردها برای علم پزشکی از گذشته های دور تا به امروز به اثبات رسیده و از جایگاه پر اهمیتی برخوردار است.

با آغاز فصل بهار انواع گیاهان خوراکی شروع به رشد کرده و مردم علاقه زیادی به مصرف آن نشان می دهند که می تواند موجب کاهش تنوع گونه های گیاهی می شود، این گیاهان دارویی در بیشتر فصول سال به ویژه فصل بهار در کوهستان های بلند چون بانکول و شره زول و در مراتع جنگلی و روستایی شهرستان ایوان رویش دارند.

باران های بهاری امسال با پیغامی خوش برای طبیعت همراه بود، پیغام سرسبزی و سرزندگی و روییدن گیاهان خوش عطر در پهنه وسیع مناطق کوهستانی که این مهم نویددهنده رویش انواع گیاهان دارویی خوش عطر در دامان جنگل ها و مراتع شهرستان ایوان بود.

هر سال در فصل بهار و پس از آب شدن تدریجی برف ها در مناطق کوهستانی این شهرستان، انواع گیاهان کوهی و خوراکی شروع به رشد کرده و به تدریج افراد را برای چیدن این گیاهان به مناطق کوهستانی گسیل می دارد.

روزانه صدها تن از روستاییان ایوانی برای جمع آوری این تولیدات طبیعی به دامن کوه ها و طبیعت استان روی می آورند، این افراد با جمع آوری، خشک کردن و بسته بندی این گیاهان آنها را دست فروش کرده و یا در عطاری ها و مراکز گیاه درمانی عرضه می کنند، این گیاهان خوراکی هم بصورت پخته و هم خام مصرف می شود.

ازبووه

ازبووه یکی از این گیاهان دارویی است که در میان مردم استان از گذشته های دور تاکنون در درمان دل درد، سرما خوردگی و سردی مزاج از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است و عطر و طعم بسیار مطبوعی به چای می بخشد.

این گیاه معطر و پر خاصیت علاوه بر اثر درمانی برای خوش طعم کردن غذا به عنوان یک چاشنی نیز مورد استفاده قرار گرفته و عطر و مزه بسیار خوبی به غذا به ویژه ‘شامی کباب، کوکو و کتلت’ می دهد.

کنگر

کنگر یکی از گیاهان خوراکی خودرو و متعلق به خانواده کاسنی می‌باشد، ساقه این گیاه ضخیم، ساده یا منشعب و با شاخه‌های کم، کوتاه و بصورت دیهیم است، برگ کنگر پهن، چرمی، محکم، با رگبرگ‌های ضخیم و برجسته و مشبک، کم و بیش شامل بریدگی‌های عمیق است که قطعات آن در حاشیه بر روی ساقه و بالایی‌ها در برگیرنده کپه و بلندتر از آن می‌باشند.

پاغازه

گیاه پاغازه در اوایل بهار به بازار عرضه می شود و یک گیاه خودرو می باشد. برگ های این گیاه خوراکی بوده و طعم تلخ و گس مانندی دارد که گزش زبان را موجب می شود.

مردم گیاه پاغازه را به عنوان سبزیجات مورد استفاده قرار داده و آن را در انواع سوپ و آش به کار می برند. این گیاه در اکثر مناطق معتدل و سرد کشور به ویژه استان های شمال غربی رویش دارد.

مهمترین خاصیت این گیاه برای از بین بردن بی اشتهایی است و از لحاظ طب سنتی خواص شگفت انگیزی دارد ولی باید شیوه استفاده آن به درستی صورت گیرد.

از دیگر گیاهان دارویی که این روزها در مناطق کوهستانی و روستایی ایوان به وفور یافت می شود، توله، پیچک، ونکی و تره و چندین نوع گیاه دیگر است که مورد توجه بسیاری از شهروندان ایوانی در هنگام مراجعه به طبیعت است.

یک کارشناس تغذیه در خصوص فواید گیاهان بهاری در فصل بهار گفت: گیاهان بهاری خوراکی متناسب با هر منطقه از مواد مغذی برخوردار بوده که در سلامت افراد موثر هستند.

مجید مرادی بیان کرد: مواد مغذی در این گیاهان با توجه به شرایط اقلیمی و نوع خاک متفاوت است و در گیاهانی که در نواحی کوهستانی و مرتفع رویش پیدا کرده اند، خواص دارویی هم مشاهده می شود.

وی یادآور شد: تمام گیاهان بهاری منابع خوبی از پیش‌ساز ویتامین ها هستند که بر حسب نوع خاک میزان این مواد در گیاهان بهاری متفاوت است.

طبخ گیاهان خوراکی میان مردم شهرستان ایوان طرفداران بسیاری دارد و بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند مهمان سفره سرسبز طبیعت باشند به نحوی که کمتر خانه ای وجود دارد که بقیه را مهمان وعده ای از طعم و بوی عطرآگین غذاهای بهاری نکند./ایرنا