قصه پردرد ورنج ریزگردها تمامی ندارد * سودابه خانی 

براساس تحقیقات صورت گرفته ۷۵ درصد گردوخاک ها در کره ی زمین منشا طبیعی دارند و فقط ۲۵ درصد آنها محصول عوامل انسانی بهشمارمی‌روند.

اما در کشور ما بخاطر شرایطی از جمله وضعیت کشاورزی ،بهره برداری نامناسب از منابع آبی و سومدیریت در آن این معضل بروز و ظهور پیدا کرده وتاثیر بسزاودرعین حال مخربی دارد.

طی سالهای اخیر بخاطر رشد جمعیت ،توسعه ی کشور و تکنولوژی و بهره برداری ها گردوغبار ری اکشن خود را به ما نشان داده است چرا که به مرور طبیعت مقاومت وسرسختی خود را از دست می دهد.

غبارخیزی واژه ی بیابان زایی را می رساند و این مقوله به برنامه ریزان و مسئولان گوشزد می کند که تخریب و بحران در حال وقوع است.

ریزگردها تاریخچه و قدمتی طولانی دارند که تحت تاثیر عواملی فعالتر شده اند.

بارندگی های کم و انرژی باد و فرسایش خاک و همچنین متاثر از بیابان های کشورهای همسایه و هم جوار مثل عراق ،عربستان و سوریه است.

هر چند بروز این پدیده در سایر نقاط کشور متفاوت هست اما در استان های غربی و جنوبی روند افزایشی داشته است.

در ایران ردپای وقوع خشکسالی ها،تغییرات اقلیمی و عدم پوشش گیاهی که بعنوان سدی محکم برای خاک ورطوبت زمین است مشهود است.

دخالت بی مورد انسان در طبیعت ،تغییر کاربری ها نیز از جمله این موارد است،اما نقش عوامل انسانی قوی تر است.

باتوجه به قرار گرفتن ایران روی کمربند گردوخاک در جهان که از آفریقا شروع و تا چین تداوم دارد منشا یابی و بازنگری وپایشی اصولی نیازاست در راستای کاهش پیامدهای ناشی از گرد وغبار که آسیب های فراوانی به مردم وارد کرده است.

جدای از بروز خطر برای کهنسالان و خردسالان ، بیماران تنفسی،قلبی، آلودگی آب آشامیدنی و در نتیجه بیماریهای گوارشی،اختلال در زندگی روزمره ،اقتصاد ،عدم دید کافی و کنسلی پروازها و قطع شدن راه ها و بی نظمی در بسیاری از جنبه های جامعه ،هزینه های فراوانی هم مربوط به نظافت منازل و فعالیت هایی از این نوع داریم.

این پدیده ی شوم، گذشته از عوارض منفی در سطح جهانی نتایج مثبتی را بدنبال داشته منجمله در مناطق حاره ای که خاکی عاری از منابع غذایی دارند عناصر حاصلخیز کننده را از طریق ریزگرد می گیرند و همچنین روی اکوسیستم دریا باعث رشد جلبک ها در آب می شوند.

تمام مسئولانی که برای شرکت در مراسمات هفته ی زمین پاک عکس یادگاری میگیرند و در رثای پاکی هوا سخن می گویند وقتی که کل شهر زیر گردوخاک مدفون شد هیچ گونه صدا وتصویری از یک مسئول درباره ی آلودگی هوا نبود.

لازم به ذکر است تعطیلی چند ساعته و چند روزه در این خصوص دردی را دوا نمیکند بلکه مسکنی موقت است که با این شیوه فقط خودمان را گول میزنیم و اصل قضیه همچنان پابرجاست.

لب کلام اینکه هرچند ریزگرد فراملی است اما با هم گرایی و التفات از سوی دولت و ارائه و اجرای راهکارها و سازوکاری اساسی بویژه در دوره ی گرم سال و با اطلاع از زمان و حدودات این عامل مخرب میتوان فرصتی را مهیا کرد وبرنامه ی لازم و منسجم برای مقابله وسازگاری با آن را اندیشید.